مقایسه تطبیقی زنده ‌انگاری فضا در نظریه فضای همدلانه و آزمون آینه خویشتن کریستوفر الکساندر

بازخورد احساسی و یا امکان اشتراک عاطفی با هر پدیده‌ای در اطراف انسان، می‌تواند القاکننده زنده‌بودن آن باشد. قابلیت تعامل انسان با فضای پیرامونی همواره حائز اهمیت بوده؛ زیرا تحقق آن کیفیت زیست انسان را افزایش خواهد داد. از طرفی دیگر، زنده‌انگاری فضا در حوزه فضای همدلانه نیز مطرح می‌شود و کارکرد نورون‌های آینه‌ای مغز در فضاها و قابلیت تخیل زنده‌انگاری انسان در قبال آن، امکان اشتراک احساس را فراهم می‌آورد. باتوجه‌به اهمیت فضاهای زنده و تعامل انسان با آن، این مقاله در پی تدوین تفاوت‌ها و تشابه‌های این دو نگاه است تا در نهایت مدل مفهومی و کاربردی برآمده از این دو نظریه بتواند در طراحی فضای زنده راهگشا باشد. نوع تحقیق، کیفی و به شیوه توصیفی‌‌تحلیلی است که با بررسی ویژگی‌های اصلی فضای زنده در «آزمون آینه خویشتن» الکساندر و «فضای همدلانه» به شیوه استدلال استقرایی و تحلیل منطقی به مقایسه این دو نگرش می‌پردازد. یافته‌ها نشان داد که فضای زنده در نظریه همدلی می‌تواند طیفی از احساس خوب و بد را منعکس کند؛ اما در آزمون آینه خویشتن فضاهایی با احساس خوب، بیشتر زنده هستند و کیفیت حضور فطری انسان را فراهم می‌کنند. شباهت‌ها و تفاوت‌های این دو دیدگاه می‌تواند دید خوبی از تعریف فضای زنده به ما دهد. این پژوهش می‌تواند به طراحی فضاهایی کمک کند که نه‌تنها پاسخگوی نیازهای کاربردی انسان‌ها باشند، بلکه جنبه‌های عاطفی و احساسی زندگی آنان را نیز مدنظر قرار دهند. با توجه‌ به ویژگی‌های احساسی و تجربی فضا، طراحی محیط‌های همدلانه و زنده می‌تواند تاثیرات مثبت‌تری بر روان انسان‌ها داشته باشد.

a comparative study of spatial animism in the theory of empathetic architecture and christopher alexander’s self-mirror test

emotional feedback or the possibility of emotional sharing with every phenomenon around a person can be an indicator his liveliness. the ability of humans to interact with their surroundings has always been of great importance because its realization increases the quality of human life. in christopher alexander’s theories, the degree of aliveness of space and the perception of it through emotion is considered important. on the other hand, the animation of space is also discussed in the empathetic domain, and the function of the mirror neurons of the brain in architectural spaces and the ability of human beings to imagine vividness in relation to it, enables them share the emotion. given the importance of living space and human interaction with it, this research seeks to find the differences and similarities of these two perspectives so that ultimately the conceptual and practical model derived from these two theories can help design living spaces. this research is qualitative and descriptive-analytical type, which compares these two attitudes by examining the main features of living space in alexander’s &self-mirror test& and &empathetic architecture& through inductive reasoning and logical analysis. the findings show that a living space in empathy theory can reflect a range of good and bad feelings, but in the mirror self-test, spaces with good feelings are more alive and provide the quality of innate human presence. this research can assist in designing spaces that not only meet the practical needs of individuals but also take into account the emotional and affective aspects of their lives. considering the emotional and experiential characteristics of space, the design of empathetic and vibrant environments can have more positive effects on human psychology.