«معمای فیل و کوران»: مقایسۀ رویکرد جامعه ‌شناسی و علم اقتصاد به مسئلۀ کارآفرینی

پاسخ به این پرسش که چرا یک نفر کارآفرین می‌شود و دیگران نه به هیچ عنوان ساده نیست. اکثر پژوهشگران این معما را پذیرفته‌ و تعریف خاص خود را از مفهوم کارآفرینی ارائه داده‌اند. ازاین‌رو، کارآفرینی واژۀ بسیار مناقشه‌برانگیزی است که تجمیع نظریه‌های مربوط به این حوزه را مشکل کرده است. در میان نظریات گوناگون و گاه متناقض حوزۀ کارآفرینی، سهم رشته‌های علوم اجتماعی مانند جامعه‌شناسی و تاریخ اقتصادی قابل‌توجه است. اما منظرهای این دو علم به مسئلۀ کارآفرینی متفاوت است. این تفاوت‌ها دوگانۀ ادراکی کمتر از حد اجتماعی و بیشتر از حد اجتماعی را شکل داده که بسیاری معتقدند هر دو این ادراکات ناقص است. جامعه‌شناسی مبتنی بر فهمی است که عاملیت‌های فردی را بیش از حد اجتماعی می‌بیند، اقتصاد از فهمی استفاده می‌کند که انسان‌ها کمتر از حد اجتماعی‌اند. بنابراین، دوگانۀ ادراک کمتر از حد اجتماعی و ادراک بیشتر از حد اجتماعی مترادف است با مجادله بر سر توصیف کوران از فیلی که در تاریکی قرار گرفته، از زوایای مختلف آن را لمس کردند و هر کس دیدگاه خود را برای رد نظر دیگری ارائه می‌کند. بنابراین، تبیین این دوگانه و متعاقب آن مقایسۀ رویکرد جامعه‌شناسی و علم اقتصاد به مسئلۀ کارآفرینی هدف مقالۀ حاضر است. این مقاله، اساساً ماهیت نظری داشته و در مرکز این تاملات قرار دارد. نقطۀ عزیمت مقالۀ حاضر بهره بردن از پارادایم جامعه‌شناسی اقتصادی جدید برای فراتر رفتن از دوگانۀ ادراک کمتر از حد اجتماعی‌شده و ادراک بیشتر از حد اجتماعی‌شده و پرداختن به مسیری است که بین این دو قطب متضاد جریان دارد تا بتوان کارآفرینی را به صورت حک‌ شده در یک بستر اجتماعی و تاریخی درک کرد.

the parable of “an elephant and the blind men”: comparing the approach of sociology and economics to the problem of entrepreneurship

it is not simple at all to answer as why some people become entrepreneurs while others don’t. most researchers have accepted this puzzle and defined entrepreneurship in various ways, thus, making it a controversial term to develop theories around it. in the midst of contradictory ideas in the field of entrepreneurship, the contribution of social sciences such as sociology and economics is significant. however, their perspectives on the subject differ. sociology sees individual agency as more significant than social factors, while economics assumes the opposite. this has led to the dual perception of under-socialized and over-socialized, with both being incomplete. this duality can be compared to the blind description of an elephant in the dark - each person touches the elephant from different angles and presents own point of view to refute the other. this article aims to explain this duality and approaches of sociology and economics towards the issue of entrepreneurship. it is theoretical in nature and explores the path that flows between the two opposite poles, using the new economic sociological paradigm. this approach aims to go beyond the duality of under-socialized and over-socialized perceptions, allowing for a better understanding of entrepreneurship in its social and historical contexts.