آثار مستند و داستانی صادق هدایت از نگاه انسان‎شناسی زیستی بر پایۀ مطالعات میان رشته ای

صادق‎هدایت، نویسنده‌ نام‎دار معاصر، که با ارائۀ‎ شیوۀ‌ نوینی در فن داستان‎نویسی به آوازه‎ای بلند دست یافت، با تکیه بر مطالعاتش در انسان‎شناسی زیستی محتوای منحصر به‎فردی از خود بر جای گذاشت که بخشی از آن‎ها در قالبی روایی شامل داستان‎ها و مجموعه‌نوشتارهایی چون: افسانهٔ آفرینش، س.گ.ل.ل، پدران آدم، نمک ترکی و تاریک‎خانه می‎شد. بخشی دیگر شامل کتاب‎های مستندی چون فواید گیاه‎خواری و انسان و حیوان که در آن‎ها به‎طور مستقیم از انسان‎شناسی زیستی، مبانی و پدیدآورندگان آن سخن می‎گفت. انسان‎شناسی زیستی، از شاخه‎های مهم دانش انسان‎شناسی‎ست که به بررسی ساختار تکاملی انسان می‎پردازد. تعدادی چند از آثار او دربردارندۀ برخی نظریات انسان‎شناسی زیستی‎ست که با بازخوانی آن‎ها می‎توان به میراث ماندگاری از این دانش دست یافت. این مقاله می‎کوشد در کنار بررسی این آثار از نقطه‎نظر انسان‎شناسی زیستی میزان اثرگذاری او را بر تکوین این دانش در ایران بازگوید و به این پرسش اساسی پاسخ گوید که با توجه به انگاره‎های مطالعاتی هدایت در آثارش، می‎توان او را در دانش انسان‎شناسی زیستی ایران نیز پیشگام دانست یا بایستی این مطالعات را در حوزۀ دیگری دنبال کرد؟ از این رو با تکیه بر مطالعات بین‎رشته‎ای، این آثار را در مقایسۀ تطبیقی با نظریات انسان‎شناسی زیستی قرار داده تا میزان این مطالعات را در آثار او بازیابد و از آن‎جا که تاکنون این مطالعات در کانون توجه هیچ‎یک از پژوهشگران هدایت‎شناس و انسان‎شناس نبوده است؛ وجه تمایزی آشکار با سایر تحقیقات پیشین دارد که تنها فعالیت‎های او را از نقطه‎نظر انسان‎شناسی فرهنگی بررسی کرده‎اند.

the study of sadegh hedayat’s documentary and story works from the point of view of biological anthropology based on interdisciplinary studies

sadegh hedayat, a contemporary namewriter who achieved fame by presenting a novel way in fiction, relying on biological anthropology to retain his unique content, a collection of essays such as: myths of creation& fathers of man”, “turkish salt”, and “darkroom” can be counted among them. biological anthropology is one of the important branches of anthropological knowledge that examines the evolutionary structure of mankind. a few of his works contain some of the ideas of biological anthropology that, with their retrieval, can be found in the heritage of the survival of this knowledge. there are two documentary works that show the sources of guidance in this branch of anthropology. “the human and animal”,  and “benefits of vegetarianism”, which can be inferred from the depth of his studies in this field. the present study intends to study the capacity of these works from the point of view of biological anthropology and the extent of its services to recognize this knowledge in iran.