عوامل تعیین‌کننده در نظم امنیتی غرب آسیا بر اساس نظریه موازنه همه‌جانبه

در مقاله حاضر، عوامل و روندهای تعیین‌کننده در نظم امنیتی منطقه غرب آسیا در سه عرصه ساختارها، بازیگران و فرآیندها به‌عنوان پارامترهایی درهم‌تنیده و مرتبط با یکدیگر واکاوی می‌شود. چارچوب‌ نظری تحقیق بر موازنه همه‌جانبه با بهره‌گیری از دیدگاه استیون دیوید استوار است، بدین معنا که دولت‌ها نه‌تنها تهدیدات نظامی بیرونی را در محاسبات امنیتی خود مدنظر قرار می‌دهند بلکه به مخاطرات داخلی نیز اهتمام می‌ورزند. نگارندگان پس از بررسی ساختارهای تاثیرگذار بر نظم و امنیت منطقه، به تبیین نقش بازیگران فروملی، بازیگران فرامنطقه‌ای و بازیگران ملی می‌پردازند. سپس فرآیندهای تاثیرگذار بر نظم و امنیت غرب آسیا با تاکید بر اختلافات هویتی، فقر و نابرابری، بحران آب و اسلام‌گرایی مورد مداقه و واکاوی قرار می‌گیرد. مقاله در مبحث نهایی به تشریح الگوهای نظم و امنیت منطقه‌ای در غرب آسیا مشتمل بر دو الگوی پازلی و شطرنجی می‌پردازد که بازیگران دخیل در نظم امنیتی منطقه را در وضعیت سرگشتگی قرار داده‌ است. مقاله چنین نتیجه می‌گیرد که به دلیل عدم قطعیت و پیش‌بینی ‌ناپذیری پویش‌های منطقه‌ای، بی‌سامانی در فقدان اصل نظم‌دهنده، تکثر و تنوع بازیگران و فرآیند نامتعین و سیال، ترسیم آینده نظم و امنیت منطقه‌ای دشوار می‌نماید. به نظر می‌رسد در چنین شرایطی، ابتکاراتی چون ایجاد امنیت شبکه‌ای و منطقه قوی تنها راه خروج از وضعیت نابسامان فعلی باشد. روش پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز آن نیز از روش اسنادی و منابع معتبر اینترنتی استفاده شده است.

Investigating the Determinant Factors and Processes in the West Asian Security Order Based on the Omni-Balancing Theory

In this paper, the determinant factors and processes in the West Asian region are investigated in three areas of structures, actors, and processes as interconnected and interrelated items. The theoretical framework of the research is based on the Steven David’’s OmniBalancing theory, asserting that governments not only consider external military threats in their own security calculations, but also address domestic dangers. After reviewing the structures affecting the security order of the region, the writers explain the role of extraregional, subnational/nonstate and state actors. Then, processes affecting the security order of West Asia will be examined with emphasis on identity differences, poverty and inequality, water crisis and Islamism. The article then focuses on regional patterns of regional security in West Asia, including Puzzle and Chess patterns, which put actors involved in the security equitations of the region in a state of perplexity. The paper concludes that due to the uncertainty and unpredictability of regional dynamics, the lack of a regulative principle, the plurality and diversity of actors and finally the fluid process, it would be difficult to predict the future of regional order and security. In such a situation, it seems that the ultimate solution would be initiatives such as security networking and a strong region. The research method is descriptiveanalytic and documentary and reliable internet based sources have been used to collect the information.