a comparative analysis of mediation efforts by iran and russia in the karabakh conflict

Following the dissolution of the soviet union, the karabakh conflict remains the longest and most significant conflict in the caucasus region. this study examines the role of mediation, a key method in international conflict resolution, within international law, focusing particularly on the karabakh conflict. the hypothesis suggests that mediation, a fundamental necessity for resolving international disputes, plays a crucial role in mitigating territorial conflicts, including karabakh. our findings highlight diverse perspectives regarding iran's role in central asia, particularly in the southern caucasus during the conflict. despite attempts by major powers like russia, the usa, and turkey to diminish its influence, iran has maintained a stance of neutrality, asserting its significance as a neighboring state. mediation, deeply rooted in various cultural traditions, including islamic culture, has been strategically employed by iran based on religious doctrines and national interests. iran's mediation efforts, supported by cultural and historical commonalities, were conditional on the readiness of the conflicting parties and the appropriateness of the geopolitical context. the complexity of the karabakh conflict is underscored by its multi-layered nature, the continued crisis, the geopolitical agendas of the mediators, and the number of involved actors. iran's mediation aims to prevent a tripartite alliance among azerbaijan, armenia, and turkey, stave off the conflict's expansion towards its borders, and curb the involvement of external actors like israel and the usa. russia, although geographically distant from karabakh, plays a pivotal role in the region, amplified by its recent diplomatic maneuvers in response to the usa's attempts to reduce russian influence in the southern caucasus.

مقایسه نقش میانجیگری ایران و روسیه در بحران قره باغ

بحران قراباغ، مهم ترین و طولانی ترین مناقشه باقی مانده پس ‌از فروپاشی شوروی در منطقه قفقاز است. باوجود ارائه ‏راه‌حل‌ها و مذاکرات انجام‌شده میان دولت‌های جمهوری آذربایجان و ارمنستان، همچنین طرح‌ها و نشست‌های بازیگران منطقه‌ای و ‏بین‌المللی، این بحران همچنان حل‌نشده باقی مانده است. این پژوهش درصدد پاسخ به این سوال است که میانجیگری به عنوان یکی از روش های حل و فصل اختلافات بین المللی در حقوق بین الملل چه نقشی در حل و فصل منازعات منطقه ای به ویژه منطقه قره باغ داشته است؟ و در پاسخ به این سوال فرضیه ای که مطرح شده به این صورت می باشد: با مطالعه آثار و منابع موجود به نظر می رسد میانجیگری به عنوان یکی از نیازهای اساسی و بنیادین حل و فصل اختلافات بین المللی نقش مهمی در کاهش اختلافات منطقه ای به ویژه در بحران قره باغ داشته است. بر اساس یافته های تحقیق در طی بحران قراباغ، بازیگران منطقه‌ای ‏و بین‌المللی، دیدگاه‌های مختلفی درباره شیوه‌های حضور ایران در آسیای مرکزی و به ‌خصوص قفقاز جنوبی مطرح ‏کرده‌اند. در این بحران، ایران تاکنون سیاست بی‌طرفی درپیش گرفته است. با این حال همواره شاهد بوده‌ایم که قدرت‌های ‏مداخله‌گر ازجمله روسیه، امریکا و ترکیه سعی کرده اند نقش ایران را در منطقه تضعیف کنند، حال آنکه باید جمهوری اسلامی ایران را در موضع یکی ‌از همسایگان مرزی بازیگری جدی و مهم در این بحران تلقی کرد. میانجیگری به عنوان یک رویه حقوقی و سیاسی برای حل و فصل اختلافات بین المللی از تاریخ طولانی در فرهنگ های مختلف از جمله فرهنگ اسلامی برخوردار می باشد. در این چارچوب جمهوری اسلامی ایران بنا بر آموزه های دینی و همچنین مصالح دولت اسلامی در دو مناقشه مهم بین المللی اقدام به میانجیگری کرده است. براین اساس جمهوری اسلامی ایران در مناقشه قره باغ با توجه به فراهم بودن زمینه میانجی گری، و آمادگی طرفین مناقشه، تلاش کرد با استفاده از پیشتوانه های فرهنگی و سوابق تاریخی مشترک با طرفیت مناقشه, از این ظرفیت ها جهت حل و فصل مناقشه بهره ببرد. نتایج تحقیق نشان می دهد که بحران قره باغ با توجه به چندلایه بودن، تداوم و پایداری بحران، تعدد بازیگران و تعقیب اهداف ژئوپلیتیکی خاص توسط میانجی گران ابعاد پیچیده ای به خود گرفته است. ایران نیز بر اساس ماتریس پیچیده بحران و نیز الزامات ژئوپلیتیکی خاص خود اهداف مختلفی را پیگیری می کند: از تشکیل ائتلاف سه گانه بین آذربایجان، ارمنستان و ترکیه جلوگیری کند، مانع از گسترش بحران به سمت مرزهای خود شود و در نهایت، نقش بازدارنده ای در باب حضور بازیگران فرامنطقه ای مانند اسرائیل و آمریکا در کنار مرزهای خود داشته باشد. روسیه به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی این صحنه، از آغاز و به نوعی در پیدایش و تداوم روند بحران مشارکت داشته است. هر چند روسیه با قره‌باغ پیوند فضایی- جغرافیایی مستقیم ندارد، اما در منطقه نقش تعیین کننده‌ای دارد و خواهد داشت. روند فعلی حاکی از این است که روسیه پس از تلاش‌های آمریکا برای کم رنگ‌تر کردن نفوذ این دولت در قفقاز جنوبی بر فعالیت‌های دیپلماتیک خود افزوده است و بعد از جنگ آگوست 2008 گرجستان در اوستیای جنوبی و کنترل اوضاع با جدیت بیشتری مسائل قفقاز را دنبال می‌کند.