نگرشی بر جامعیت قرآن از روزنه تربیت عقلانی

نوشتار حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با هدف تبیین تربیت عقلانی قرآنی و بیان نظر قرآن در جمع کردن میان دین و عقل به مبحث جامعیت نگاه نموده است. در حقیقت قرآن با روش‌های متعدد به پرورش اندیشه در مخاطبین ذوی العقول توجه نموده است. این کتاب سراسر حکمت، نه عقل‌گرایی افراطی را می‌پذیرد و نه عقل‌ستیزی را؛ تربیت عقلانی قرآنی معطوف به وسیع‌ترین مخاطبان و با تمام جوانب عقلانیت می‌باشد. در این پژوهش تربیت عقلانی در هر سه بعد عقلانیت مورد بررسی قرار گرفته است. به نظر می‌رسد در قرآن همه این اقسام مورد تربیت واقع شده است. عقلانیت بنیادین با استدلالات و براهین قرآنی و عقلانیت ارزش‌ها با انتقادات به بینش‌ها و روش‌های نادرست و ارائه نمونه‌های اخلاقی والگوهای عملی و عقلانیت ابزاری با شرایط خاص خود مورد توجه تربیت قرآنی بوده است؛ که این مساله مصداق بارز جامعیت این کتاب شریف می‌باشد.

A View on the Comprehensiveness of Qur’an through Rational Education

The present article has looked at the issue of comprehensiveness with a descriptiveanalytical method for explaining the Qur’anic rational education and expressing the Qur’an’s view in combining religion and intellect. In fact, Qur’an has paid attention to train thought in the audiences in various ways. This book, throughout wisdom, accepts neither extreme rationalism nor antirationalism; Quranic rational education is focused at the widest audience and with all aspects of rationality. In this research, rational education has been studied in all three dimensions of rationality. It seems that all these types have been trained in the Qur’an. Fundamental rationality with Qur’anic arguments and rationality of values with criticism of incorrect insights and methods and presentation of moral examples and practical models and instrumental rationality with its special conditions have been considered by Qur’anic education; This is a clear example of the comprehensiveness of this noble book.