مبانی شفقت در اسلام و سایر ادیان

محبت، رحمت، شفقت و مهرورزی یکی از عالی‌ترین و مهم‌ترین احوال عرفان است و از مهم‌ترین مبانی اصول تصوف عشق به همه موجودات که در واقع عشق به خداست. در عرفان اسلامی متعلق عشق واحد است و عموماً متعلق عشق حضرت حق است. در آیین بودا نیز موضوع کرونه(شفقت) یکی از آموزه‌هایی است که جایگاه بسیار مهمّی دارد و در تمامی سطوح زندگی موضوع کلیدی است. البته در بین فرقه‌های بودایی اهمیت و ماهیت این مفهوم متفاوت است؛ در فرقه هینه‌یا‌نه( تهرواده) کرونه یکی از چهار برهمه‌ویهاره است، تحقق کرونه منجر به پایان سمساره می‌شود؛ در فرقه مهایانه تاکید خاصی بر کرونه می‌شود. منبع نهایی شفقت، چیزی غیر از حالت روشن‌بینی نیست که از ماهیت نیروانا یا شونیه جریان می‌گیرد. شونیه و نیروانا همان دهرمه‌کایه است که بدهیستوه تجلّی و تجسّم و مصداق کامل دهرمه‌کایه است. بدهیستوه با قلب مشفق عظیم، پیوستن به نیروانا را به منظور نجات همه‌ موجودات به تعلیق می‌اندازد. فلسفه اصلی این اعتقاد درک حقیقت(tatoam asi) است. بدهیستوه برای آنکه به آرامش دست یازد و از مقام دهر‌مه‌کایه عبور کرده و سرشار از شفقت و همدردی به همه آفریدگان باشد بایستی از مسیری عبور کند و به کمالات(پارمیتاها) در کنار راه هشت‌گانه عمل نماید. در تمام پارمیتاهایی که کسب می‌کند عنصر کرونه مکمّل لازم تمام پارمیتاها است، که در این راه با بیداری بُدهی‌چیتّه آغاز می‌شود. در این مقاله سعی شده به مبانی شفقت در آئین بودایی پرداخته شود.

Basics of Compassion in Islam and other Religions

Kindness, mercy, compassion and sympathy are the best and the most important manners of theosophy and vital principle of love mysticism to all creatures which is in fact love to God. In Islamic theology, beloved is unique and generally is Lord. In Buddha religion, compassion is one of the learnings which is of an important status and is a key issue in all stages of life. The final source of compassion is nothing but optimism that derives from Nirvana. Nirvana is Dharma body which Bodhisattva is the complete manifestation of Dharma. The main philosophy of this belief is understanding the reality (tatom asi). Bodhisattva should pass a path for perfection in order to reach tranquility and traverse Dharma level and become full of compassionate and sympathy for all creatures. This article tries to study the basics of compassion in Buddha religion.