>
Fa   |   Ar   |   En
   گزارش پروانۀ (pandesma robusta walker (1958) (lep.: noctuidae از ایران و تعیین میزان خسارت آن در درختان آکاسیا (acacia albidula (del. در جنگلهای منطقۀ بوشهر  
   
نویسنده مصلح آرانی اصغر ,امتحانی محمد حسن ,جزیره‌ای محمد حسین ,مهاجری سهیل
منبع تحقيقات حمايت و حفاظت جنگل ها و مراتع ايران - 1388 - دوره : 7 - شماره : 2 - صفحه:128 -131
چکیده    آکاسیا آلبیدا acacia albida del.)) یا آکاسیای حلقه سیبی با داشتن گل­آ‌ذین‌های سنبله از بقیۀ آکاسیاها که دارای گل­آذین سرسان مانند (کلاپرک) می‌باشند منفک می‌شود (شکل 1). زیستگاه این گونه از آکاسیا در جهان از ساواناهای خشک و بسترهای رودخانه‌ای شمال آفریقا، سنگال، گامبیا، سودان، اتیوپی و سومالی تا آنگولا و نامبیا ادامه می‌یابد. تنها منطقۀ رویشگاه طبیعی این گونه در ایران قطعۀ 30 هکتاری در مجاورت روستای رزم­آباد دشتی واقع در شمال­شرقی شهر خورموج در استان بوشهر می‌باشد . این گونه در سال1376 به­عنوان زیرگونۀ (acacia albida del. subsp. surculosa djavanshir, emtehani & djazirei) در ایران معرفی شده است (شکل 2) (جوانشیر و همکاران، 1376)..درختان این گونه  در اسفندماه گل می­دهند ولی بر روی این درختان میوه تشکیل نمی­شود. آفات یکی از عواملی هستند که می­توانند در تشکیل­نشدن میوه در گیاهان موثر باشند، اگرچه در خصوص آفات و بیماریهای درخت آکاسیا آلبیدا گزارشهایی موجود است، ولی هیچ گزارشی در خصوص آفات گل و میزان خسارتهای ناشی از آن در ایران وجود ندارد. این تحقیق به شناسایی آفت گل و میزان خسارت آن در این گونه می­پردازد. بررسی برای جمع­آوری آفت گل آکاسیا آلبیدا از اوایل اسفندماه که گل­آذین­های سنبلۀ این گونه در منطقۀ رزم­آباد شهرستان دشتی در استان بوشهر ظاهر می‌شود آغاز گردید. لاروهایی به طول پنج میلی‌متر که در حال تغذیه از قسمتهای مختلف گل بودند جمع‌آوری و پس از انتقال به اتاق رشد در ظرفهای پرورش که دارای منافذی جهت تهویۀ هوا بودند قرار داده شدند تا حشرۀ کامل به­دست­آید. پرورش در شرایط دمایی بین30-28 درجۀ سانتیگراد و رطوبت نسبی60 درصد و تناوب نوری 6 ساعت تاریکی و 18 ساعت نور انجام شد. جهت تغذیۀ لاروهای جوان از گل­آذین­های چیده شدۀ آکاسیا آلبیدا که در یخچال نگهداری می‌شدند استفاده گردید. روزانه گل­آذینهای آکاسیا آلبیدا به لاروها داده شد و همزمان ظروف پرورش نظافت گردید. این آزمایش تا تشکیل شفیره ادامه یافته و مراحل رشد و نمو لاروها تا تشکیل شفیره و حشرۀ کامل ثبت گردید. به­طوری­که با مراجعه به منابع معتبر و ارسال نمونه به موسسۀ تحقیقات گیاهپزشکی کشور نام علمی آن تعیین گردید. برای بررسی میزان خسارت، 10 پایه درخت آکاسیا آلبیدا به­طور تصادفی در این ذخیره‌گاه انتخاب شد. بر روی هر درخت پنج شاخه به طور تصادفی انتخاب شد و تعداد20 گل­آذین چیده و پس از انتقال به آزمایشگاه تعداد کل گلها یا جوانه­ها و تعداد گلها یا جوانه­های خسارت دیده شمارش و ثبت گردید. بدلیل عمر کوتاه گل در این گیاه، نمونه­برداری فقط یکبار انجام شد. میزان خسارت آفت به­صورت میانگین درصد جوانه یا گل خسارت­دیده در کل ذخیره‌گاه محاسبه گردید. نتایج نشان داد که آفت گل در درخت آکاسیا آلبیدا در استان بوشهر حشره‌ای بنام pandesma robusta ازراستۀ lepidoptera، تیرۀ noctuidae، زیر تیرۀ catocalinae و قبیلۀ ophiusini می‌باشد. این حشره گونه‌ایست که بیشتر در مناطق حاره‌ای به­ویژه از جزایر قناری و آفریقای شمالی گزارش شده است. لاروهای این حشره روی گونه‌های  acacia spp.و prosopis spp. گزارش شده­اند. البته پراکنش این گونه کم و حتی بر روی گیاهان فوق­الذکر به­ندرت یافت شده است. تحقیق حاضر اولین گزارش از این حشره در ایران و بر روی گیاه آکاسیا آلبیدا است. نتایج میزان خسارت این آفت بر روی ده پایه از درخت آکاسیا آلبیدا نشان داد که متوسط میزان آفت­زدگی گل در این گیاه توسط لاروهای این حشره حدود 9/25 می­باشد و درصد آفت­زدگی در بین پایه­های مطالعه شده از 10 تا 38 درصد متغیر بود.    
کلیدواژه آکاسیا آلبیدا ,آفت ,خسارت ,robusta pandesma ,بوشهر
آدرس نویسنده مسئول، استادیار، دانشکده منابع طبیعی،, نویسنده مسئول، استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد، یزد- صفائیه- خیابان پژوهش, ایران, دانشگاه یزد, استادیار، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه یزد, ایران, دانشگاه یزد, استاد، مشاور ریاست دانشگاه یزد, ایران, کارشناس، ادارۀ کل منابع طبیعی استان بوشهر, کارشناس، ادارۀ کل منابع طبیعی استان بوشهر, ایران
 
     
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved