تبیین هنجاراخلاقی، نیت و رفتار حفاظت از جنگل های زاگرس

جنگل‌ها برای نسل های کنونی و آینده مهم هستند و نقش بسیار مهمی در تعادل بوم‌شناختی، درآمدزایی، توسعه روستایی و همچنین بستر و پشتوانه حیات طبیعی و میراث فرهنگی جامعه انسانی به شمار می‌روند بنابراین حفاظت از آن‌ها بسیار حائز اهمیت می‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی عوامل موثر بر هنجار اخلاقی، نیت و رفتار حفاظت از جنگل‌‌ها می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش را خانوارهای روستایی در چهار دهستان دوره چگنی (1399=n) تشکیل دادند که بر اساس جدول کرجسی و مورگان حجم نمونه 300 سرپرست خانوار انتخاب شد. افراد نمونه با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای با انتساب متناسب مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بوده که روایی صوری آن توسط جمعی از پانل متخصصان و صاحب‌نظران تایید گردید. افزون بر این، برای تعیین میزان پایایی، از پیش‌آزمون با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ استفاده و تائید شد (0/85 - 0/95). نتایج مدل معادله‌های ساختاری تحلیل مسیر نشان داد، متغیرهای سرمایه اجتماعی و نگرش زیست‌محیطی بر هنجار اخلاقی موثر می‌باشند و متغیرهای هنجار اخلاقی، مسئولیت‌پذیری زیست‌محیطی، نگرش زیست‌محیطی و آگاهی‌های زیست‌محیطی از بر روی نیت به صورت مستقیم و رفتار به صورت غیرمستقیم تاثیر داشتند. همچنین دو متغیر سرمایه‌ی اجتماعی و نیت تاثیر مثبت مستقیم و معنی‌داری بر رفتار خانوارهای روستایی در حفاظت از جنگل‌ها داشت و این متغیرها در نهایت توانستند به ترتیب 62، 61 و 46 درصد از تغییرات متغیرهای هنجار اخلاقی، نیت و رفتار خانوارهای روستایی را نسبت به حفاظت از جنگل‌ها پیش‌بینی کنند. اطلاعات به دست آمده از این پژوهش می تواند به عنوان گام مهمی در توسعه سیاست ها و تدوین مداخلات مناسب برای حفاظت از جنگل ها محسوب شود.

explain the moral norm, intention and behavior of protection of zagros forests

forests are an important asset for present and future generations which play an important role in ecological balance, income generation, rural development as well as the basis and support of natural life and cultural heritage for human society. therefore, their protection is vital. the purpose of this study was to investigate the affecting factors on the moral norm, intention and behavior of forest protection. the statistical population of this study consisted of rural households in four villages of chegni dore (n= 1399) which based on krejcie and morgan table, the sample size of 300 head of households was selected. sample individuals were studied using stratified sampling method with proportional assignment. the data collection tool was a researcher-made questionnaire whose face validity was confirmed by a group of professors and experts. in addition, to determine the reliability, the pre-test was used and confirmed by calculating the cronbach's alpha coefficient (87.0-95.0). the results of structural equation modeling of path analysis showed that the variables of social capital and environmental attitude are variables affecting on the moral norm and the variables of moral norm, environmental responsibility, environmental attitude and environmental awareness of the variables directly affecting intention and indirectly on behaviors. furthermore, two variables of social capital and intention had a direct and significant positive effect on the behavior of rural households in forest protection. finally, these variables were able to predict 62%, 61% and 46% of the changes in the variables of moral norm, intention and behavior of rural households towards forest protection, respectively. the information obtained from this study can be used as an important step in the development of policies and the development of appropriate interventions for the protection of forests.