مطالعه مدل های برنامه ریزی استراتژیک دانشگاه ها (مطالعه موردی : آموزش عالی ایران)

زمینه و اهداف: هدف از نگارش این مقاله، ارزیابی و تحلیل مطالعات پیشین است که پیرامون برنامه‌ریزی استراتژیک در آموزش عالی ایران انجام‌شده است.روش بررسی: ازآن‌جایی‌که ایم مقاله‌ای مروری ـ تحلیلی است. جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت اسنادی بوده و بر اساس بررسی مطالعات قبلی انجام‌گرفته است. در این بررسی علاوه بر این‌که خلاصه‌ای از مقالات پیشین طرح شده، به تحلیل اجمالی آن‌ها نیز توجه شده است.یافته‌ها: در این مقالات اغلب از مدل خاصی برای برنامه‌ریزی استراتژیک در حوزۀ مطالعاتی استفاده شده، که برخی نکته های آن از چند نظر مهم بوده و نگارنده به آن پرداخته است: بی‌توجهی به چگونگی عملیاتی کردن استراتژی‌ها(خرد، میانه و کلان) در سطح محیط در دستِ بررسی، تعیین نکردن منابع مالی در فرایند اجرای تغییر استراتژی‌ها و کالا فرض کردن دانشگاه در فرایند بررسی استراتژی‌ها. نتیجه‌گیری: آن‌چه نهایتاً در این مقاله به آن توجه شده، بیان این مطلب است که چون طبیعت دانشگاه و آموزش عالی با طبیعت سازمان‌ها و بنگاه‌های کسب‌وکار محور(به لحاظ زمینه، بازه زمانی، اجماع، سیستم ارزشی، مشتریان و ...) متفاوت است، باید در مدل‌های ارائه‌ شده تغییراتی داد. با شناخت این تفاوت‌ها، دانشگاه‌ها می‌توانند مدل سنتی را به‌گونه‌ای تغییر دهند که شناخت و مشارکت آن‌ها در این فرایند بهبود یابد و همواره برنامه‌ریزی استراتژیک با نتایج بهتری حاصل شود.

The Investigation of Strategic Planning Models of Universities(A Case study: Iran’s Higher Education)

Background and Aims: The aim of this paper is evaluating and analyzing the previous studies of Iran rsquo;s higher education strategic planning.Methods: Since this is a reviewanalytical study, the data collecting was done in the form of documentation and review of previous studies. In addition to presenting a summary of the previous articles, this article has analyzed them in brief.Results: This studies contain some notable points that can be deal with several levels as follows: lack of attention to how to operationalize strategies (at micro, middle and macro levels) in the studied area, lack of determining financial resources in the process of implementing changes in strategies, assuming the university as a commodity in the process of reviewing strategies.Conclusions: Finally what has been considered in this article is that since universities and higher education differ in nature from organizations and enterprises (in terms of area, period, consensus, value systems, clients, etc.), so some changes need to be applied in provided models. Having identified these differences, universities can change the traditional model to improve their knowledge and participation in this process, and strategic planning will always provide them with better results.