تحلیل ارتباط کمال طلبی و اضطراب در آثار و اندیشه عطار

«کمال طلبی» به معنای تعیین استانداردها و معیارهای بسیار بالا و مطلق اندیشانه در ساحت های مختلف زندگی و فعالیت‌های انسانی است که برای نائل شدن به هدفی مشخص، در مسیری از پیش تعیین شده تعریف می شود. حرکت در مسیر سلوک عرفانی، مستلزم رعایت ضوابط و اصول مشخصی است تا کیفیت لازم برای رسیدن به فنا و حقیقت مطلق فراهم شود. عطار استانداردها و انتظارات بسیار بالا و دشواری برای سالک مشخص می کند و این حالت، تا ساحت زندگی فردی و اجتماعی سالک نیز گسترش می یابد. «اضطراب» و «کمال طلبی» ارتباط دوسویه و متقابل دارند و ریشه‌ آن را می توان در اضطرابِ وجودیِ شاعر در برخورد با مسیر کیفی و انتزاعیِ سلوک دنبال کرد. «اضطراب» حاصل از هبوط، مطلق بودن ذاتی و همه جانبه‌ خداوند، ناکامی آدمی در حفظ جایگاهش در بهشت و اضطرابِ وابستگی به پست‌ترین نقطه‌ ممکن، به صورت تلاش برای جبران حداکثری و اعاده‌ حیثیت انسان در ساحتِ اندیشه‌ عطار منعکس می شود. مهم ترین نتیجه‌ «کمال طلبی» عطار، نگاه مقوله ای یا «همه یا هیچ» است که قرار گرفتن در میانه‌ مسیر سلوک را نمی پذیرد و صرفاً رسیدن به نهایت سلوک را قبول دارد. وسواس مذهبی و تاکید بر اعمال عبادی که فراتر از احکام دینی است، از دیگر نتایج «کمال طلبی» است. عطار با روایت داستانِ «کمال طلبی» بزرگان عرفان و تصوف، دیدگاه اصلی خود را در کیفیت سلوک و چگونگی حرکت سالک، بازآفرینی می کند.

analysis of the relationship between perfectionism and anxiety in attar’s works and thoughts

perfectionism means setting very high and absolute standards and criteria in various areas of human life and action, defined on a predetermined path in order to achieve a certain goal. moving on the path of mystical behavior requires adherence to certain rules and principles in order to achieve the necessary quality to reach extinction and absolute truth. attar sets very high and difficult standards and expectations for the salik, and this situation extends to the salik’s personal and social life as well. anxiety and perfectionism have a two-way and mutual relationship, and their roots can be traced back to the poet’s existential anxiety in dealing with the qualitative and abstract path of behavior. the anxiety resulting from decline, the inherent and omnipresent absoluteness of god, the failure of man to claim his place in heaven and the anxiety of dependence on the lowest possible point, are reflected in the realm of attar’s thought as an attempt to compensate to the maximum and restore the dignity of man. the main result of attar’s perfectionism is the binary thinking or the &all or nothing& that does not accept being in the middle of the path of the path and only accepts reaching the end of the path. religious obsession or scrupulousness and emphasis on acts of worship that go beyond religious rules are other results of perfectionism. by narrating the story of the perfectionism of the mystics and sufism, attar recreates his original view on the quality of behavior and the way the salik moves.