نگرش آیرونیک شمس تبریزی به گفتمان‌ها و نهادهای جامعه عصر خود

این مقاله درپی نمایاندن تصویری از جهان ذهن و اندیشه شمس تبریزی است. نویسنده درصدد است تا نخست با تکیه بر تصاویر بلاغی و رتوریک متن مقالات، انسجام فکری موجود در ورای ظاهر آشفته و درهم‌ریخته مقالات و راز تاثیرکلام شمس را نشان دهد؛ دیگر اینکه عامل فردیّت شمس و مقالات را در تاریخ تصوف و به ویژه نثر عرفانی فارسی به‌تصویر بکشد. ازاین‌رو، ابتدا صورت‌های بلاغی پربسامدی چون تمثیل، استعاره، رمز و پارادوکس را به‌عنوان نقطه اشتراک مقالات با سنت عرفانی پیش از خود مطرح کرده و سرانجام فردیّت متن را در زبان و نگرش آیرونیک شمس نشان داده است. به همین سبب، پس از بیان مفهوم آیرونی، انواع و ویژگی های آن و نگاه آیرونیک شمس به گفتمان ها و نهادهای عصر خود را به‌تفصیل بحث کرده و در پایان به کارکرد آیرونی در مقالات پرداخته است.