بررسی ویژگی‌های «متن مغلوب صوفیانه» در انطباق با المواقف و المخاطبات عبدالجبّار نفّری

عبدالجبّار نفّری از عارفان گمنام قرن چهارم هجری است. یکی از دلایل گمنامی او پیچیدگی در نثر صوفیانة وی است. مهم‌ترین اثر منثور نفّری دو کتاب المواقف و المخاطبات است که محتوای آن را گزارش‌های مستقیمِ تجارب عرفانی این عارف تشکیل می‌دهد. تعابیر موجود در این دو کتاب نسبتاً تهی از اصطلاحات علوم مرسوم زمانه است. درواقع بنای این گزارش‌ها بر نقل قول مستقیم از خداوند است. هدف پژوهش حاضر این است که با بررسی محتوای این دو کتاب به روش تحلیلی توصیفی، به این موضوع بپردازد که ویژگی‌های «متن‌های مغلوب صوفیانه» تا چه اندازه قابل انطباق با این دو کتاب نفّری است؛ بنابراین با قبول پیش‌فرض تقسیم‌بندی مشهور متون مختلف عرفانی به دو دستة مغلوب و متمکّن پرسش اصلی پژوهش این است که آیا می‌توان کتاب‌های المواقف و المخاطبات را در زمرة نثرهای مغلوب به‌شمار آورد؟ با بررسی ویژگی‌های اصلی متون مغلوب و ارائۀ شواهد از این دو اثر، این نتیجه حاصل شد که آن‌ها را باید در زمرة متون مغلوب دسته‌بندی کرد.

Examining the Characteristics of “Sufi-Deconstructed Text Corresponding to Abdul Jabbar Niffari’s Al-Mawaqif and Al-Mukhatabaat

Abdul Jabbar Niffari is one of the unknown mystics of the fourth century (AH). One reason for his anonymity is his complicated mystical prose. His most important works are AlMawaqif and AlMukhatabat, which contain direct reports of his mystical experiences. The explanations in these two books are chiefly devoid of conventional scientific terminologies of that era. In fact, these reports are based on direct quotations from God. The purpose of this study is to examine the content of these two books via an analyticaldescriptive research method to see which characteristics of “Sufideconstructed texts& correspond to Niffari’s two books. Subscribing to the famous classification of mystical texts into two categories of &deconstructed& and &constructed&, the main question of the research is whether the books of AlMawaqif and AlMukhatabat can be considered &deconstructed prose&. By examining the main features of the deconstructed texts and presenting evidence from these two books, it was concluded that they should be categorized as deconstructed texts.