بررسی زیستی لارو سمندر ایرانی Paradactylodon gorganensisدر ارتفاعات جنگلی جنوب گرگان

سمندر ایرانی، p. gorganensisجزو خزانه ژنتیکی منحصر به فرد و با ارزش دوزیستان بومی ایران و جنگل های استان گلستان می باشد. این گونه در نواحی صعب العبور زیست می کند و تاکنون هیچ مطالعه ای بر روی هیچ یک از جنبه های زیستی آن در زیستگاه طبیعی صورت نگرفته است. در این پژوهش، این گونه برای اولین بار در زیستگاه های طبیعی اش شامل چشمه های ا ُدانه، رِِق چشمه و گٌرگلو واقع در ارتفاعات حدود 1600-1250متر جنگل های روستای زیارت در جنوب گرگان از اوایل شهریور 1388 تا اواخر شهریور 1389، در 12 مرحله بازدید، مطالعه شد. همچنین موقعیت جغرافیایی، اقلیم، وضعیت بستر زیستگاه، فون و فلور منطقه نیز بررسی شد. در هر بازدید ویژگی های لاروها مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج مطالعات نشان می دهد لاروها در تمام طول سال حتی زمانی که زیستگاه و اطراف آن پوشیده از برف و دمای هوا c°3- بوده است فعال هستند. لاروهایی با اندازه و سن کاملاً متفاوت در یک زمان دیده شدند که به نظر می رسد در سال اول دگردیسی نمی کنند. در لاروها همنوع خواری دیده می شود و تعدادی نمونه با اندام-های حرکتی و دم بریده مشاهده شد. همچنین ممکن است تعدادی از آنها توسط خرچنگ ها خورده شوند. با وجود اینکه لاروها چهار انگشت در اندامهای حرکتی دارند اما لاروهای بدون انگشت، سه انگشتی و پنج انگشتی نیز مشاهده شدند. به نظر می رسد دمای هوا و آب تاثیر چندانی در رشد و تکوین لاروها ندارد. تخریب زیستگاه توسط کشاورزان و جانوران، تغییر phو کمبود آب از عوامل بسیار مهم و تهدید کننده جمعیت این گونه با ارزش و اندمیک ایرانی است که در زیستگاه های بسیار تخصص یافته و با پراکنش بسیار محدود زندگی می کند.