بررسی اثر محدودیت کمی خوراک بر عملکرد، خصوصیات تولید‌مثلی و شاخص تنش مرغان بومی ایستگاه مرغ بومی خراسان

به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف محدودیت کمی خوراک بر عملکرد مرغان بومی استان خراسان، آزمایشی با استفاده از 350‌ قطعه مرغ بومی در قالب طرح‌ کاملاً تصادفی با هفت تیمار آزمایشی، پنج تکرار و 10‌مرغ در هر تکرار از سن 36 الی 52‌ هفتگی در ایستگاه مرغ بومی خراسان اجرا شد. تیمارهای آزمایشی بر پایه ذرت، سویا، گندم و جیره‌ی یکسان بدین‌صورت بود که در گروه شاهد مصرف خوراک به‌صورت آزاد بود و در سایر تیمارها مصرف روزانه در حد 125، 120، 115، 110، 105 و 100‌‌ گرم محدود گردید. نتایج نشان‌داد که محدودیت خوراک تا سطح 110‌ ‌گرم باعث کاهش معنی‌دار در درصد تولید تخم‌مرغ نشد، اما گروه‌های مصرف‌کننده کمتر از 110‌‌ گرم خوراک در روز، کاهش معنی‌دار درصد تولید را نشان‌دادند. سطوح 100 و 110‌‌ گرم محدودیت خوراک جیره غذایی در مقایسه با مصرف خوراک آزاد، اثر معنی‌‌داری بر وزن تخم‌مرغ نشان نداد. گروه‌های با محدودیت مصرف 100 و 105‌‌گرم در روز، کاهش معنی‌دار وزن توده تخم‌مرغ را نسبت به گروه شاهد و سایر گروه‌ها نشان‌دادند. بهترین ضریب تبدیل غذایی در سطح 110‌‌ گرم محدودیت خوراک مشاهده شد. محدودیت خوراک در سطح 105 و 100‌‌ گرم در روز باعث کاهش درصد چربی حفره بطنی و وزن سنگدان شد؛ اما بر وزن لوله تخم‌بَر و مجموعه تخمدانی اثری نداشت. محدویت خوراک در سطح 100‌‌ گرم در روز باعث افزایش نسبت هتروفیل به لنفوسیت گردید، اما سایر سطوح محدودیت خوراک اثری بر این نسبت نداشت. به‌طور کلی نتایج این بررسی نشان‌داد که میزان 110‌‌ گرم محدودیت خوراک در روز باعث کاهش تولید تخم‌مرغ و تغییر در نسبت هتروفیل به لنفوسیت در پرنده نشد و این میزان محدودیت در بهبود ضریب تبدیل غذایی در مرغان بومی موثر است.