ارزیابی مدل دینامیکی متابولیسم نیتروژن در گاوهای شیری

جهت ارزیابی مدل دینامیکی متابولیسم نیتروژن در گاوهای شیرده ارائه شده توسط کبریب و همکاران (2002) از دو پایان نامه کارشناسی ارشد تحت عناوین تاثیر مقادیر مختلف nfc بر عملکرد گاوهای شیرده هلشتاین و بیان مدل ریاضی آن بر توازن نیتروژن و اثر زمان برداشت یونجه اوایل غنچه دهی با نسبت‌های مختلف علوفه‌ به کنسانتره بر ترکیب شیمیایی، خصوصیات تخمیری و عملکرد گاوهای شیری هلشتاین در اوایل شیردهی استفاده شد. هر آزمایش شامل تعداد 8 راس گاو شیری هلشتاین با چند شکم زایش شامل میانگین روزهای شیردهی به ترتیب 28±107 و 11±59 و میانگین وزن به ترتیب 68±644 و 58±616 کیلوگرم در قالب طرح مربع لاتین 4×4 تکرار شده با دوره‌های آزمایش 21 روزه بود. تیمارها در آزمایش اول شامل 33، 36، 39 و 42 درصد nfc در ماده خشک جیره و در آزمایش دوم شامل یونجه برداشت شده در بعد از ظهر با دو سطح 60 و 50 درصد کنسانتره و یونجه برداشته شده در صبح با دو سطح 60 و 50 درصد کنسانتره در ماده خشک جیره بود. همسو با نتایج کبریب و همکاران با افزایش میزان مصرف نیتروژن، نیتروژن دفع شده از مدفوع و همچنین ادرار به طور خطی افزایش یافت. همچون نتایج کبریب و همکاران و کاستیلو و همکاران، برای نیتروژن دفع شده از ادرار پیش بینی‌ها در مقایسه با مدل‌های ارائه شده توسط دوو و همکاران (1996) و کوهن و همکاران (1997) تطابق بهتری با مشاهدات داشتند. در نیتروژن وارد شده در شیر و دفع شده از ادرار مشابه نتایج کبریب و همکاران پیش‌بینی‌های مدل در این آزمایش نیز بیشتر از مشاهدات بود. کمترین میانگین درصد خطا و اختلاف rmspe با سطح مطلوب آن به ترتیب در نیتروژن دفع شده از مجموع ادرار و مدفوع، نیتروژن مترشحه در شیر، نیتروژن دفع شده از ادرار و در نهایت نیتروژن دفع شده از مدفوع مشاهده شد. نتایج حاصل از پیش‌بینی‌های مدل ارائه شده توسط کبریب و همکاران در این آزمایش بهترین تخمین را در مجموع نیتروژن دفع شده از ادرار و مدفوع و کمترین دقت را در تخمین نیتروژن دفع شده از مدفوع دارد. ارزیابی مدل نشان داد اگر چه رابطه دو خطی (bilinear) در ارزیابی‌های کبریب و همکاران در این آزمایش مشاهده نشد اما نتایج به دست آمده شباهت زیادی با نتایج کبریب و همکاران داشت با این وجود به نظر می‌رسد جهت افزایش دقت مدل، نیاز به بررسی و ارزیابی بیشتر مدل و پارامترهای آن می‌باشد.