تحلیل شجره و بررسی همخونی در گوسفند نژاد لری ‌بختیاری

هدف از این پژوهش بررسی تنوع و ساختار ژنتیکی و همچنین بررسی کاهش عملکرد ناشی از همخونی صفات وزن بدن در سنین مختلف در گوسفندان لری‌ بختیاری بود. از اطلاعات مربوط به 7693 راس دام (2478 راس بره نر و 5215 راس بره ماده‌) متولد سال‌های 1368 تا 1389 حاصل از 274 راس قوچ و 2006 راس میش استفاده شد. برای محاسبه ضرایب همخونی از نرم‌افزار cfc، تحلیل‌های شجره از نرم‌افزار endog و محاسبه تابعیت صفات از همخونی، از نرم‌افزار wombat استفاده شد. برای توصیف تنوع ژنتیکی این جمعیت از فراسنجه‌های تحلیل احتمال منشا ژن استفاده گردید. تعداد حیوانات بنیان‌گذار، تعداد موثر حیوانات بنیان‌گذار، تعداد موثر اجداد، تعداد موثر ژنوم حیوانات بنیان‌گذار، تعداد موثر ژنوم حیوانات غیر بنیان‌گذار به ‌ترتیب 506، 105، 90، 65 و 181 راس برآورد شد. میانگین فاصله نسل در این جمعیت 4/23 سال و اندازه موثر جمعیت 249 راس بود. متوسط هم‌تباری و متوسط ضریب همخونی به ‌ترتیب 0/76 و 0/56 درصد برآورد شد. ضریب تابعیت وزن‌های تولد، شیرگیری، شش ‌ماهگی، نه‌ ماهگی و یک ‌سالگی از همخونی به ترتیب 11، 106/6، 259/7، 161/2 و 239/9 گرم محاسبه شد. نتایج حاصل از فراسنجه‌های تحلیل احتمال منشا ژن نشان دهنده کاهش تنوع ژنتیکی این جمعیت بود. میزان کاهش عملکرد ناشی از همخونی صفات وزن بدن در گوسفندان لری‌ بختیاری مورد مطالعه نسبت به گزارش‌های سایر نژادها در ایران بیشتر بود که نشان دهنده جفتگیری‌های افراد خویشاوند در این گله می‌باشد. همچنین وجود کاهش عملکرد ناشی از همخونی صفات وزن بدن نیز کاهش تنوع ژنتیکی جمعیت مورد مطالعه را تایید کرد.