تعیین مناسب‌ترین شاخص برآورد تنش گرمایی-رطوبتی بر تولید شیر روزانه در یک گاوداری بزرگ صنعتی در مشهد

ویژگی‌های محیطی یکی از عوامل موثر بر عملکرد گاوهای شیری می‏باشد. برای برآورد میزان تاثیر این عوامل از شاخص دمارطوبت (thi) استفاده می‏شود. در این حوزه اطلاعات نسبتا کمی در دسترس می‌باشد. به همین منظور تاثیر تنش دمارطوبت بر تولید شیر یک گاوداری صنعتی شهر مشهد طی هفت سال با استفاده از معادلات مربوطه مورد مطالعه قرار گرفت. همبستگی معنی‌داری بین داده‌های روزانه تولید شیر و معادلات مختلف برآورد thi در سری زمانی سالانه و فصلی (بهار، پاییز و زمستان) وجود نداشت و فقط در فصل تابستان همبستگی معنی‌دار و منفی بین تولید روزانه شیر و شاخص دمارطوبت وجود داشت، همچنین از بین هشت معادله موجود، معادله thi4 که از روی دمای خشک و دمای نقطه شبنم به دست می‌آید، همبستگی بیشتری با داده‌های تولید شیر نشان داد. بررسی نوسانات تولید شیر و شاخص منتخب thi نشان داد حد شروع تاثیر گذاری تنش دمارطوبت بر گاوهای این گاوداری 75 بود که به اندازه 5 واحد بیشتر از عدد ارائه شده بر اساس معیارهای جهانی است. در طی 7 سال دوره آماری مورد بررسی در مجموع نسبت به حالت بدون تنش حدودا 401 تن کاهش تولید شیر برای این گاوداری برآورد گردید که بیشترین مقدار مربوط به سال 1392 و کمترین مقدار مربوط به سال 1387 بود. افزایش درجه حرارت و رطوبت در فصل تابستان از علل اصلی ایجاد این تنش است و خروج از شرایط بهینه محیطی تنها در این فصل در حیوان تنش ایجاد کرده و باعث کاهش تولید شیر شده است.