شاه گاوسوار

فریدون از شخصیّت های اسطوره‌ایست که نقشی مهم در ادبیات ایران زمین دارد. ویژگی های شخصیّتی خاصّ فریدون او را در میان پادشاهان اساطیری ایران برجسته کرده است. یکی از این ویژگی ها پیوند او و خانواده اش با گاو است. در متن‌های ایرانی به طور پراکنده به پیوندهای فریدون و گاو اشاره شده است: فریدون با گاو برمایه، متولّد می شود، از او شیر می نوشد، در کنار او پرورش می یابد و پس از آن‌که از شیر گرفته می‌شود، گاوسواری می کند. او در نبرد با ضحّاک بر گاو سوار است و در دوران زندگی خود نیز به‌دلیل فروتنی در برابر خداوند اسب سواری نمی کند و همواره بر گاو می نشیند. روایتی کامل از این‌که فریدون گاوی سرخ برمی‌گزیند، سوار بر آن می‌شود، به جنگ ضحّاک می‌رود و از اروندرود می‌گذرد، در متنی گورانی به روایت شاهرخ کاکاوندی در غرب ایران آمده است. نگارنده در این مقاله می‌کوشد به بازشناسی پیشینه‌های پیوند فریدون با گاو، هم‌راه با معرّفی و تصحیح متن روایت گورانی، آوانگاری و ترجمه آن بپردازد.