تحلیل آماری پای‌گاه اجتماعی زنان شاه‌نامه

زنان نیمی از پیکره هر اجتماع را در همه ادوار تشکیل می‌دهند که در مورد مقام آنان و جای‌گاه و پای‌گاه اجتماعی در همه حوزه‌ها اعم از علوم مختلف روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی، ارتباطات و... از جمله حوزه ادبیات هم‌چنان جای مطالعه و بررسی وجود دارد.پژوهش حاضر با هدف «شناخت پای‌گاه اجتماعی زنان شاه‌نامه» تلاشی آکادمیک است برای پاسخ به پرسش‌های زیر:ـ زنان عصر ساسانی در اثر ماندگار شاه‌نامه چه پای‌گاه اجتماعی داشته‌اند؟ـ کدام زنان از پای‌گاه اجتماعیی بالاتر برخوردار بوده‌اند؟ـ دیدگاه فردوسی (شاعر بنام عرصه ادبیات) به عنوان مرد جامعه مردسالارانه قرن 4 و 5 به مقام زن و جای‌گاه او چگونه بوده است؟جامعه آماری در پژوهش حاضر شامل همه زنان شاه‌نامه، اعم از زنان بنام و نقش‌آفرین و اثرگذار، زنان کم‌تاثیر با نقش‌آفرینی اندک و کم‌رنگ، ایزدبانوها و نیز زنان جادوست. جهت دقت افزون تحقیق و نیز ارایه مطالعه علمی نو، از میان جمعیت آماری، دو گروه «زنان ایرانی و غیرایرانی»، به عنوان نمونه آماری انتخاب شده‌اند.(تاکنون پژوهشی در حوزه ادبیات بویژه در زمینه موضوعات شاه‌نامه و جای‌گاه زن با این نمونه آماری، انجام نشده است.)مقوله پای‌گاه اجتماعی به عنوان تنها متغیر پژوهش با دو مولفه «اعتبار اجتماعی ـ مشورت‌خواهی» مورد مطالعه و بررسی در خصوص نمونه آماری، قرار گرفته است. پس از گردآوری مطالعات و داده‌ها از طریق اسنادی ـ کتاب‌خانه‌ای، یافته‌های حاصل با استفاده از تکنیک «تحلیل محتوا» مورد ارزیابی و تحلیل و تفسیر قرار گرفته است و در پایان، محقق به یک نتیجه‌گیری نهایی دست یافته است و آن این‌که:هر دو گروه زنان ایرانی و غیر ایرانی با وجود جامعه مردسالار عصر ساسانی «در قرن 4 و 5 هجری» دارای پای‌گاه اجتماعیی نسبتاً خوب و بالا بوده‌اند، با ذکر این نکته که: زنان با ملیت‌های غیرایرانی در مقوله پای‌گاه اجتماعی در مرتبه‌ای بالاتر نسبت به زنان ایرانی قرار داشتند و از پای‌گاه اجتماعیی بالاتر برخوردار بوده‌اند.کوتاه سخن آن‌که؛ زنان شاه‌نامه فردوسی دارای پای‌گاه اجتماعیی بالا و مناسب بوده‌اند.