ساختار حماسه ملی ایران بر مبنای نظریه ژرژ دومزیل
|
|
|
|
|
نویسنده
|
قاسمی فیروزآبادی سامان
|
منبع
|
پژوهشنامه ادب حماسي - 1402 - دوره : 19 - شماره : 1 - صفحه:311 -335
|
چکیده
|
در پژوهشهای شاهنامه دو رویکرد عمده وجود دارد. یک گروه از پژوهشها یک داستان واحد را در شاهنامه موشکافی میکنند؛ در حالی که گروه دیگر بر انسجام کلی داستانهای شاهنامه تاکید دارند. این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیل و با شیوه تحلیل ساختارشناسی انجام میگیرد، پیشنهاد میکند که حماسهی ملی ایران داستانهای پراکنده نیست بلکه از یک ساختار کلی که به دورهی هندواروپایی بازمیگردد، پیروی میکند. بدین منظور پژوهش حاضر بر دو بنیان نظری استوار است: 1- طبق نظریهی ژرژ دومزیل، کیهان هندواروپایی دارای نظم طبقاتی است. 2- به گفته بهمن سرکاراتی حماسه ملی ایران بر اساس طول عمر محدود جهان و رویارویی نیروهای خیر و شر به سه دوره تقسیم میشود. این مطالعه نشان می دهد که در دورهی نخست، نظم اهورایی به شکل نظام طبقاتی نمود مییابد که به موجب آن سه گروه کارکردی مذکور در اندیشهی دومزیل به ترتیب با سلطنت هوشنگ، تهمورث و جمشید شکل میگیرند و در دورهی دوم، کام اهریمن به صورت بر هم خوردن نظام طبقاتی متجلی میشود.
|
کلیدواژه
|
اسطوره شناسی، حماسه، شاهنامه، دومزیل، نظام طبقاتی
|
آدرس
|
دانشگاه میبد, دانشکده علوم انسانی, گروه ایران شناسی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
ghasemi@meybod.ac.ir
|
|
|
|
|