باز هم دربارۀ مازندرانِ شاهنامه نبرد ایران و مازندران (مشرق و مغرب)، زمینۀ اصلی حماسه‌های فارسی

موضوع غالب حماسه‌های فارسی پس از شاهنامۀ فردوسی، شرح نبردهای ایران و مازندران است. در این میان، ظاهراً شاهنامۀ فردوسی یک استثناست که نبردهای عمدۀ ایرانیان را با تورانیان توصیف کرده است. دربارۀ این‌که چرا نبردِ اصلی شاهنامۀ فردوسی بین ایران و توران است، سخنانی گفته شده، امّا در این تحقیق، بحث اصلی بر سر حماسه‌های غیر از شاهنامۀ فردوسی است. هرچند جغرافیای حماسی، کاملاً متفاوت از جغرافیای واقعی است و جغرافیای داستانی، یک جغرافیای روانی/ سمبلیک است که به جز در مورد اسامی، ربطی به جغرافیای واقعی ندارد، امّا بررسی همین جغرافیای داستانی، ما را به این نتیجه می‌رساند که مازندران در شاهنامه، باید در حدود مغرب واقع شده باشد. مقالۀ حاضر، بر اساس شواهدی که از متون مختلف جمع‌آوری کرده، نشان می‌دهد که در عمدۀ متون حماسی فارسی، به جز شاهنامۀ فردوسی، نبرد اصلی ایرانیان، با مازندرانیان است و در این میان، تورانیان نقش عمده‌ای ندارند. بر اساس شواهدی که از این متون برمی‌آید، مازندران در حدود مغرب قرار دارد که در ادبیّات حماسی ایران، نماد تاریکی است که در برابر نور (ایران) قرار می‌گیرد و بنابراین، مازندران نمی‌تواند در سرزمین هند (شرق) قرار داشته باشد.

On Shahnameh’s Mazandaran once moreThe battle of Iran and Mazandaran (East and West) the main ground for Persian epics

The predominant theme of Persian epics after Shahnameh is the description of the battles between Iran and Mazandaran.  Apparantly in this regard Ferdowsi’s Shahnameh is an exception since it describes the most battles of the Iraninans with the Turanians.  There are numerous comments about the reason behind why the central battle in Shahnameh belongs to Iran and Turan, yet the main discussion in this research is concerned with the epics other than Shahnameh.  Eventhough epic geography is totally distinct from the real geography and the fictional geograhy is a psychological symbolic geography which is except for the names has no connection with the real geography, however the study of the fictional geography tells us that Mazandaran in Shahnameh must be located roughly in the west.  Relying on the evidence collected from different texts this research shows that in most Persian epic texts with the exception of Shahnameh, the main battle of Persians is with the people of Mazandaran and Turanians have no significant role.  Mazandaran based on the above evidence is roughly located in the west which is a symbol of darkness according to the Persian epic literature and is set against brightness (Iran), therefore Mazandaran cannot be located in the territory of India (east)..