موانع هم‌گرایی در سازمان «کشورهای مستقل هم‌سود»

«سازمان کشورهای مستقل هم‌سود» در دسامبر 1991م به‌وسیله روسیه سفید، روسیه و اوکراین در «مینسک» (مرکز روسیه سفید) پایه‌گذاری شد. اهداف تشکیل این سازمان عبارت بود از: گسترش روابط دوستانه بین اعضا، حسن هم‌جواری و افزایش همکاری‌ کشورهای عضو و درک و اعتماد متقابل. «سازمان کشورهای مستقل هم‌سود» یکی از مهم‌ترین سازمان‌های منطقه‌ای در آسیای مرکزی و قفقاز تلقی می‌شود. با تشکیل این سازمان، نشست‌ها و گردهمایی‌های بسیاری برگزار شد و توافق‌نامه‌های زیادی به امضا رسید، ولی اهدافی که این سازمان برای تحقق آن‌ها تاسیس شده است، محقق نشد. هدف این نوشتار بررسی چهار عوامل ناکامی این سازمان در مسیر هم‌گرایی اعضا است. چهار عامل عبارتند از: نگرانی کشورهای تازه استقلال‌یافته از احیای نفوذ روسیه، جریان‌های تجزیه‌طلب و اختلاف‌های مرزی، اختلاف‌ اعضای این سازمان و نیز رقابت آمریکا و روسیه در «خارج نزدیک». نویسندگان با استفاده از روش «توصیفی- تحلیلی» داده‌های این پژوهش را مورد آزمون قرار داده‌اند تا روشن شود چه عواملی سبب شکل نگرفتن هم‌گرایی در سازمان «کشورهای مستقل هم‌سود» شده است.