بازنمایی یادمان تسخیر سفارت در سیاست خاطرۀ ایران دربرابر آمریکا

یکی از عناصر تکوین دهنده و تعیین کننده سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال آمریکا، مبتنی بر خاطرت تروماتیک از این کشور و به ویژه فراخاطره 28 مرداد بوده است. پیوند خاطرات مذکور با عدم پیگیری عدالت انتقالی از سوی آمریکا و افزون بر آن خلق خاطرات منفی جدید، موجب تداوم وضعیت پساتروماتیک در روابط ایران و آمریکا شده است. از سوی دیگر اراده و خواست دولت انقلابی و اسلامی نیز ایران معطوف به مبارزه با استکبار و آمریکا بوده است. در این راستا با بهره‌مندی از خاطرات ناگوار از رفتار آمریکا، مبارزه خاطراتی تبدیل به یکی از ابعاد مهم رویکرد ایران در قبال آمریکا شد. همچنین ایران پس از انقلاب درصدد برآمد که از نقش قربانی صرف خارج شود. لذا با حمله به دردآورترین مکان خاطره ایرانیان، یعنی سفارت آمریکا، خاطره مهم و نوینی در روز 13 آبان 1358 خلق کرد. خاطره، تفسیر و به یادآوردن گذشته از چشم‌انداز سیاسی- اجتماعی اکنون است. سیاست خاطره بسیج خاطرات جمعی در راستای مشروعیت‌بخشی به نظم مستقر و پیش‌برد پروژه‌های سیاسی- ایدئولوژیک در محیط داخلی و خارجی از طریق جامعه‌پذیری خاطراتی است. بر این مبنا سوال این پژوهش این است که رویکرد خاطراتی جمهوری اسلامی ایران در قبال آمریکا در مورد 13 آبان چیست؟ پاسخ این است که رویکرد خاطراتی ایران در این باره عبارت است از سیاست یادآوری خاطره 13 آبان از طریق رویه‌های خاطراتی با محتوای روایی نفرت و پیروزی همزمان و بازتولید مستمر آن به منظور مشروعیت و انگیزه‌بخشی به سیاست خارجی در چارچوب اصل استکبار ستیزی. روش انجام این پژوهش و شیوه گردآوری داده ها، ترکیبی است و نویسندگان به اقتضای موضوع، هم زمان از روش های کمی-کیفی و منبع کتابخانه ای-میدانی بهره برده اند.

representation of the memory of the seizing of the embassy in iran's politics of memory towards the united states

the genealogy and construction of iran’s foreign policy after the revolution towards the united states has been based on the traumatic memories of iranians from this country, especially the 1953 iranian coup d’état. the connection of these memories with the lack of pursuit of transitional justice and appropriate politics of memory by the united states and creation of new negative memories, has led to the continuation of post-traumatic situation in iran-us relations. on the other hand, the will of the revolutionary and islamic government of iran has been focused on the fight against global arrogance, led by the united states. in this regard, memory conflict became one of the important dimensions of iran’s approach to the united states. also, after the revolution, iranians sought to change its role from being a mere victim and by attacking the most painful memory site, the us embassy, on november 4, 1979. politics of memory is the mobilization of collective memories in order to legitimize the existing order and advance political-ideological projects in the internal and external environment through mnemonic socialization, the question of this research is what is the memorial approach of the islamic republic of iran to the united states about the nov 4, 1979? the answer is that iran’s memorial approach in this regard is the politics of remembrance of the nov 4, 1979 memory through memorial practices with the narration of hatred and victory at the same time and its continuous reproduction in order to legitimize and motivate foreign policy.