بایسته‌های پرسمانِ سازه‌انگارانه در تحلیل سیاست خارجی

سازه انگاری امروزه پرکاربردی ترین رهیافت ِنظری برای تحلیل سیاست خارجی است. اما این رهیافت تاکنون نتوانسته چارچوبی منسجم و مدل سازی شده در اختیار پژوهشگران قرار دهد. ازاین ‌رو بسیاری از پژوهش‌ ها به ضرورت ‌های نظری، روشی و مفهومی که می‌ بایستی در تحلیل سیاست خارجی درنظر گرفته می ‌شد علم و وقوف کافی نداشته‌ اند. بدین‌ جهت دچار تحلیل ‌های سطحی و «تقلیل ‌گرایی نظری» شده ‌اند. پژوهش‌ های سازه ‌انگارانه در هستی ‌شناسی به «انسان‌شناسی» و «جامعه‌ پذیری» نپرداخته ‌اند. چنین «مشکلی تاحدودی ناشی از ماهیت سازه ‌انگاری است؛ زیرا سازه ‌انگاری ازآنجاکه حائل و سنتز پوزیتویسم و پساختارگرایی است، ترکیب متناقض‌ نمایی از عناصر عینی و ذهنی را در تحلیل سیاست خارجی دخیل ساخته است. لذا مطالعات «تجربی» نیازمند مطالعات «نظریِ» روشمند است. در این مقاله به این پرسش پرداخته می ‌شود: «براساس سازه ‌انگاری، مبانی و بایسته‌ های نظریِ پژوهش در تحلیل سیاست خارجی کدام ‌اند؟». طبق یافته ‌ها بررسی سیاست خارجی نیازمند تجزیه ‌وتحلیل ساز ه‌ انگاری در ابعاد پنج ‌گانه هستی‌ شناسی، معرفت‌شناسی، روش ‌شناسی، گونه‌شناسی و مفهوم‌شناسی است.در هستی‌ شناسی باید «سطح تحلیل» و «واحدهای تحلیل» مشخص شوند: سطح خُرد (انسان ‌شناسی، جامعه‌ شناسی و دولت ‌شناسی) و سطح کلان (نظام بین ‌الملل، سازمان‌ های بین‌ المللی، حقوق بین ‌الملل، ساختارها و کارگزاران بین ‌المللی). در معرفت شناسی رابطه دانش و ارزش، سوژه و ابژه، تبیین و تفسیر، واقعیت و حقیقت و ماده و معنا تحلیل می‌ شود. هستی ‌شناسی و معرفت ‌شناسی روش پژوهش را مشخص می‌ سازند: کمی یا کیفی. سپس نوع سازه ‌انگاری انتخاب می ‌شود: تفسیری، انتقادی، پسامدرن یا پوزیتویستی. سرانجام سازه ‌های مفهومیِ پایه استخراج و تعریف می ‌شوند: بین الاذهانیت، برساختگی، فرهنگ، هویت، انگاره، معرفت، هنجار و جامعه ‌پذیری. بااین ‌وجود، بایسته ‌های پنج‌ گانه مذکور حاکی از پیچیدگی و دشواری تحلیل سازه‌ انگارانهِ سیاست خارجی است.

the requirements of the constructivist question in foreign policy analysis

constructivism is one of the most widely used theoretical approach for analizing foreign policy. but this approach has failed yet to provide the researches with a coherent and modeled framework. therefore, many studies have not been sufficiently aware of the theoretical, methodological and conceptual necessities that should have been considered in foreign policy analysis. for this reason, they have undergone superficial analysis and theoretical reductionism. for example, constructivists in ontology have not addressed anthropology and socialization. such a problem stems from the nature of constructivism; because constructivism is a buffer and synthesis of positivism and post-structuralism, has included a paradoxical combination of objective and subjective elements in foreign policy analysis. therefore, empirical studies require methodical theoretical studies. with the aim of compiling a research guide for constructivist researchers, the question is addressed: based on constructivism what are the theoretical foundations and requirements of research in foreign policy analysis. according to our findings, the study of foreign policy requires the analysis of constructivism in the five dimensions of ontology, epistemology, methodology, typology and conceptology. in ontology, level of analysis and units of analysis must be specified: micro level (anthropology, socialization and stateology) and macro level (international system, international organizations, international law, international structures and agents). in epistemology, the relationship between knowledge and value, subject and object, explanation and interpretation, reality and truth, material and meaning are analyzed. ontology and epistemology determine the method of research: quantitative or qualitative. then the type of constructivism is chosen: interpretive, critical, and post-modern or positivist. finally, the basic conceptual constructs are extracted and defined: inter-subjectivity, constructivism, culture, identity, idea, knowledge, norm, and socialization. these five requirements indicate the complexity and difficulty of constructivist analysis of foreign policy.