کارکرد زبان به‌مثابه ابزار امنیتی: تحلیل سخنرانی ملک‌سلمان در اجلاس ریاض

با روی کار آمدن ملک سلمان در سال 2015، سیاست خارجی این کشور در قبال ایران از سیاست محافظه‌کارانه تدافعی به سیاست محافظه‌کارانه تهاجمی تبدیل شد و این کشور به انحاء مختلف در پی امنیتی کردن مسائل سیاسی ایران بوده است تا از این طریق بر مخاطبان منطقه‌ای و جامعه بین‌الملل تاثیر گذارده و ج.ا. ایران را وارد فضای بی‌اعتمادی بین‌المللی کند و آن را مُخل امنیت بین‌الملل معرفی نماید. عربستان این کار را از طرق مختلف همچون جنگ یمن و یا برگزاری اجلاس‌ها و مصاحبه‌های متعدد به انجام می‌رساند. در این راستا، یکی از ابزارهای مهم این دولت، استفاده از زبان و مفاهیم زبانی است که تاثیر آن جدی و حائز اهمیت است. بر همین مبنا، در این مقاله سخنرانی ملک سلمان در نشست ریاض مورد واکاوی قرارگرفته و زوایای اقدامات امنیتی‌سازی آن مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. به همین جهت سوال اصلی این است که مقامات کلیدی عربستان سعودی به‌ویژه ملک سلمان، چگونه از مفاهیم «امنیتی‌ساز» و کاربرد «زبان» به ‌مثابۀ ابزار «کنش کلامی» استفاده کرده‌اند تا جمهوری اسلامی ایران را «پدیده امنیتی» در عرصه منطقه‌ای معرفی نمایند؟ روش تحقیق در این مقاله «تحلیل گفتمان انتقادی» فرکلاف و چارچوب نظری آن، نظریه «امنیتی کردن» اُل ویور است. نوع تحقیق کیفی و بنیادی و شیوه گردآوری داده‌ها نیز کتابخانه‌ای و اسنادی است. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که ملک سلمان با بهره‌گیری از واژه‌های مطرح در حقوق بین‌الملل و پایه‌ریزی ظریفانۀ قدرت کلامی خود بر مسائل مطرح و جاری در جامعه بین‌الملل و همچنین مطالباتِ عمومی کنوانسیون‌های بین‌المللی، توانسته جمهوری اسلامی ایران را در نزد 50 کشور حاضر در اجلاس محکوم نماید و از این رهگذر اذهان مخاطبان را در مورد امنیتی بودن ایران با فحوای کلام خود اقناع نماید.

The Function of Language as a Security Tool: Analysis of King Salman’s Speech at the Riyadh Summit

Since assuming office in 2015, King Salman, Saudi Arabia’s approach toward Iran has shifted from a conservative defense policy to an aggressive conservative policy. The Saudi officials have frequently attempted to define Iran as an international threat in their meetings and interviews. The current research investigates King Salman’s speech at the Riyadh meeting to show how Saudi officials, particularly King Salman, have used the concepts of &security maker& and the use of &language& as tools of &verbal action& to portray the Islamic Republic of Iran as a &security threat& in the Middle East region. The research method in this article is Norman Fairclough’s & of Critical Discourse Analysis&, and Ole Weaver’s theory of &securitization&. Findings of the article show that King Salman condemned the Islamic Republic of Iran at the summit by using the words in international law and the delicate basis of his theological power on current issues in the international community as well as the general demands of international conventions. And in this way, it will convince the audience about the security of Iran with the content of its words.