سناریوهای استقلال کردستان عراق و امنیت ملی ایران

از سال 1991، مسئله استقلال اقلیم کردستان عراق یکی از اهداف مهم این اقلیم به شمار می‌رود. مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق برای رسیدن به این هدف در 25 سپتامبر 2017 میلادی همه‌پرسی تعیین استقلال این اقلیم را از حکومت مرکزی برگزار نمود و عراق را تا آستانه خطر تجزیه‌طلبی و جنگ داخلی پیش برد و کشورهای منطقه ازجمله جمهوری اسلامی ایران، ترکیه و سوریه که دارای اقلیتی از اکراد می‌باشند، این مسئله را تهدیدی بالقوه علیه امنیت ملی خود قلمداد کردند. مقاله حاضر به دنبال ارائه پاسخی متقن بدین سوال است که به رغم برگزاری مسئله همه‌پرسی استقلال اقلیم کردستان، چه سناریوهای محتملی را می‌توان برای آینده این اقلیم متصور بود؟ و این مسئله چه تاثیراتی بر امنیت جمهوری اسلامی ایران خواهد گذارد؟ نویسندگان با بهره‌گیری از روش آینده‌پژوهشی و استفاده از منابع مکتوب و مجازی به ترسیم سه سناریو عمده در خصوص آینده اقلیم کردستان عراق مبادرت نمودند و یافته‌ها پژوهش حاکی از آن است که تحریم‌های سیاسی و اقتصادی کشورهای منطقه همچون ایران، ترکیه و عراق، مرگ جلال طالبانی، چالش‌های درونی اکراد در درون اقلیم کردستان باعث تعلیق همه‌پرسی شده و آینده اقلیم کردستان عراق، مطابق متغیرهای الگویی کانتوری و اشپیگل نه‌تنها سبب همگرایی منطقه‌ای نمی‌شود بلکه واگرایی وسیعی در منطقه رقم خواهد خورد و تهدیداتی ناشی از سطح ماهیت انسجام، ماهیت ارتباطات، ساختار روابط و سطح قدرت و بازیگر مداخله‌گر را برای جمهوری اسلامی ایران به همراه خواهد داشت.

Scenarios of the Independence of Iraqi Kurdistan and National Security of Iran

From 1991 to today, the issue of Iraqi Kurdistan region independence is one of this region’s primary goals. Massoud Barzani held the independence referendum, the head of the Iraqi Kurdistan Region, to achieve this goal on 25 September 2017 and pushed Iraq to the brink of the danger of separatism and civil war. The countries of the region, such as the Islamic Republic of Iran, Turkey, and Syria, which have a minority of the Kurds, considered this a potential threat to their national security. This article seeks to answer this question: despite the holding of a referendum on Iraqi Kurdistan’s independence, what scenarios can be expected for the future of this region? And what impact will it have on the security of the Islamic Republic of Iran? By using the future research method and written and virtual resources, the authors devised three major scenarios on the future of the Kurdistan region. The findings suggest that the political and economic sanctions from countries of the Middle East such as Iran, Turkey, and Iraq, the death of Jalal Talabani, and the internal challenges of the Kurdish parties led to the referendum’s suspension. And the future of the Kurdish region of Iraq, according to the variables of the Cantori and Spiegel model, not only does not lead to regional convergence, but a considerable divergence will take place in the Middle East and the threats posed by the level of coherence, the nature of the communications, the structure of the relationship and the level of power, and the interventionist actor to the Islamic Republic of Iran.