نگرش نخبگان دولتی به جامعۀ ملل و منافع ملی ایران

ظهور سازمان‌های بین المللی، عصر جدیدی را در عرصۀ دیپلماسی بین المللی ایجاد و پتانسیل چانه زنی در سیاست خارجی کشورها را افزایش داده‌اند. اگر جامعۀ ملل را به عنوان اولین سازمان عمومی بین المللی به حساب آوریم، تاسیس این سازمان نقطه عطفی در سیاست خارجی و روابط بین المللی محسوب می‌شود. از این‌رو ان استفاده از امکانات این سازمان در سیاست خارجی کشورها دارای اهمیت قلمداد می‌گردد. بر این اساس این پژوهش با صحه گذاشتن بر اهمیت چنین سازمانی در میانه دو جنگ جهانی، به دنبال بررسی نحوۀ استفادۀ نخبگان دولتی ایران از این پتانسیل جدید در راستای منافع ملی کشور بوده و این سوال را مطرح نموده است که آیا نمایندگان دولت ایران در جامعۀ ملل در راستای رسیدن به اهداف ملی موفق عمل کرده‌اند یا خیر. برای پاسخ به این پرسش، پژوهش حاضر با روش تطبیقی از دو نظریۀ مهم رئالیسم و ایدئالیسم که در دورۀ مورد نظر مهم‌ترین نظریات موجود در توجیه ایجاد چنین سازمانی بوده‌اند استفاده نموده و با تطبیق رفتار و گفتار دیپلمات‌های ایران در مسائل جامعۀ ملل با این دو نظریه، بررسی مناسبی در مورد میزان موفقیت آنها انجام داده است و در نهایت با چنین مقایسه تطبیقی نتیجه می‌گیرد که تفاوت نگرش نخبگان دولتی ایران با واقعیت‌های موجود موجب شده تا علی‌رغم دیپلماسی فعال نتوانند بهرۀ کافی را از این پتانسیل جدید ببرند.

Attitudes of Governmental Elites on League of Nations and the Iran’s National Interest

Abstract;International organizations have provided states with new opportunities to conduct foreign policy in the past hundred years. The League of Nations, established after WWI, was the first public international organization. This study emphasizes on the importance of this organization in the midst of two World Wars and measures the success and failure of Iranian diplomats at the League of Nations at securing Iran’s national interest. To answer this question, this study reviews the words and deeds of Iranian diplomats at the League of Nations. The creation of this organization is explained using the realist and idealist methods. Finally, we conclude that Iranian diplomats failed to effectively secure Iran’s national interest at the League of Nations because their understanding of international politics was different from reality.