اهمیت ارزشیابی اساتید از دیدگاه دانشجویان؛ ضرورتی فراموش شده

مقاله وهابی و همکاران(1) تحت عنوان عوامل موثر بر نمرات ارزشیابی اساتید از دیدگاه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کردستان که اخیرا درمجله به انتشار رسیده است را مطالعه کردم که جای تقدیر به علت ورود محققین به این حیطه از علوم آموزش پزشکی دارد. همان‌گونه که مستحضر هستید حیطه ارزشیابی اساتید از جمله مهم‌ترین حیطه‌های آموزش پزشکی بوده که انجام آن هر ساله با صرف وقت بسیار توسط مراکز توسعه آموزش پزشکی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور انجام می‌پذیرد که با توجه به اهمیت این موضوع در فرایند ارتقای اعضای هیات‌علمی جای تعجبی نیست. دیدگاه‌های مختلفی در خصوص اعتبار فرایند انجام این کار وجود دارد(2). مطالعات نشان داده‌اند که عواملی همچون ویژگی‌های فردی استاد، مهارت‌های تدریس، مهارت‌های ارزشیابی از و رعایت اصول و قوانین آموزشی در نمره دانشجویان در این خصوص موثر است(3). هدف اینجانب از نگارش این نامه ارایه تجربیات هفت ساله شخصی از ارزشیابی اساتید طی دوره پزشکی عمومی خود است. در هنگام تحصیل در مقطع علوم پایه فرایند ارزشیابی اساتید در دانشگاه علوم پزشکی بیرجند به صورت کتبی و بدون نام، قبل از شروع جلسه امتحان برای اساتید همان درس صورت می‌پذیرفت که عملاً با توجه به استرس امتحان به ندرت دانشجویی نسبت به پر کردن دقیق فرم اقدام می‌نمود. از مقاطع فیزیوپاتولوژی تاکنون فرم‌های کاغذی منسوخ و فرایند ارزشیابی به صورت الکترونیک در سامانه مدیریت آموزش (سما) انجام می‌پذیرد که این روش نیز علی‌رغم سهولت و سرعت مناسب، با مخاطراتی همراه است. پر نمودن این فرم الکترونیک مستلزم ورود با نام کاربری دانشجویی بوده و عملاً فرایند محرمانه بودن زیر سوال می‌رود. در کنار این مساله، موضوع دیگر نحوه سوق دادن دانشجویان جهت انجام ارزشیابی می‌باشد که خود گویای بسیاری از مسایل است. در واقع دانشجو نه با هدف ارزشیابی اساتید، بلکه جهت مشاهده ریز نمرات خود به حساب کاربری در سامانه مدیریت آموزش وارد شده و در آنجا با پیغامی مواجه می‌شود که جهت مشاهده ریز نمرات باید فرایند ارزشیابی را طی نماید. این موضوع نمایان‌گر علاقه کم دانشجویان و اهمیت پایین موضوع ارزشیابی اساتید در نزد آن‌ها می‌باشد و در واقع در صورت فقدان چنین اجباری بسیاری از دانشجویان از انجام ارزشیابی اجتناب می‌کنند. لذا پیشنهاد می‌نمایم که در پژوهش آتی به جای بررسی عوامل موثر، مقایسه آن با خودارزیابی اساتید در ابتدا به این موضوع بپردازیم که این فرایند تا چه اندازه برای دانشجویان اهمیت داشته و آن‌ها تا چه اندازه نسبت به پر کردن دقیق فرم متعهد هستند.