نقد مقاله:بهبود کیفیت گزارش مقالات مروری

مقاله‌ای با عنوان صلاحیت بین فرهنگی، ضرورتی ناشناخته در آموزش علوم پزشکی: مقاله مروری، در مجله آموزش در علوم پزشکی سال 1393 دوره 14 شماره 2 به چاپ رسیده است که به روش مروری انجام گرفته است(1). لازم می‌دانم به دلیل انتخاب موضوع با اهمیت و مفید این مطالعه و دستیابی به نتایج بسیار خوب از نویسندگان این مطالعه تشکر کنم. با توجه به اهمیت مقالات مروری و افزایش روزافزون این نوع مطالعات و نقش آنها در تصمیم‌گیری‌های بهداشتی و پزشکی(2) چند نکته در مورد مقاله مذکور با تاکید بر بخش روش‌های این مطالعه، قابل ذکر می‌باشد:اولین نکته این که به نظر می‌رسد روش کار انجام شده بیش‌تر به مطالعه مرور نظام مند شبیه بوده و شاید خواننده بین این که مقاله مروری بوده یا به شکل مروری نظام‌مند انجام شده است دچار شبهه شود و از طرفی اگر مطالعه به شکل ساختارمند انجام شده (با توجه به روش کار بیان شده در مقاله مذکور) نوشتن واژه مروری نظام‌مند، مروری ساختاریافته یا مرور سیستماتیک ضروری به نظر می‌رسد(3). در قسمت منابع الکترونیکی google نیز ذکر شده است که یک موتور جستجو می‌باشد و جستجو در آن متناسب با یک مقاله علمی نیست و بهتر است که در این قسمت قرار نمی گرفت و ذکر آن در مقالات علمی آکادمیک معمول نیست(4).در مطالعات مروری روال کار اغلب بر این است که ابتدا مطالعات از نظر عنوان و چکیده بررسی می‌شوند و مطالعاتی که بالقوه مرتبط می‌باشند به مرحله خواندن متن کامل راه پیدا می‌کنند و در این مرحله است که کیفیت مطالعات بررسی گردیده و مطالعاتی که حاوی مطالب مرتبط هستند در نتیجه نهایی کار می‌آیند(4) که در این مقاله به نظر می‌رسد این ترتیب رعایت نشده است یعنی ابتدا ارزیابی کیفیت مطالعات سپس خلاصه کردن شواهد و در نهایت تفسیر نتایج(5)، و یا اگر رعایت شده است، به خوبی نگارش نشده است چنان که آمده است به دنبال این مرحله در مجموع 131 مقاله مرتبط؟ در اینزجا سوال این است که کل مطالعات جستجو شده چقدر بوده است؟ و آیا 131 مقاله در مرحله متن کامل بررسی شده اند؟ که اگر جواب بلی است تعداد کل مقالات معلوم نیست.همچنین اشاره شده است که از چک لیست casp جهت بررسی اعتبار استفاده شده است، در حالیکه این چک لیست‌ها برای نقد مقالات کاربرد دارند(6و7)، از طرفی اگر 131 مقاله بعد از اعتبارسنجی مرتبط شناخته شده‌اند دلیل رد آنها چه بوده است؟ این در حالی است که مقالات نامرتبط باید در مرحله خواندن متن کامل حذف می‌شدند(3و4). جمله آخر روش‌ها نیز مبهم است. نویسنده بیان کرده است که جستجو بدون محدودیت زمانی انجام شده است و این مطالعه به طور عادی باید جز نتایج نهایی قرار می‌گرفت و اگر چنین است لزوم نوشتن این جمله چیست؟ و اگر این مورد اضافه هم انتخاب شده است پس چرا تعداد مطالعات نهایی هنوز هم 68 مورد ذکر شده؟ با وجودی که در چند جمله بالاتر بیان شده که سپس 68 مورد که بین سال‌های 2002 تا 2013 بودند یعنی در صورت اضافه کردن مطالعه مذکور به نتایج، تعداد کل مقالات باید 69 ذکر شود.امیدواریم که با نگارش بهتر و دقت در نکات کاربردی و ریز بر قدرت مطالعات انجام شده بیافزاییم.