عوامل موثر در کسب شایستگی معلمی مدرسان پرستاری: یک مطالعه کیفی

مقدمه: کسب شایستگی معلمی می‌تواند سبب توانمندی مدرسان پرستاری در انتقال مناسب دانش به فراگیران و متعاقب آن ارتقای کیفیت مراقبت‌های پرستاری گردد. در این مقاله به عنوان بخشی از یک مطالعه کیفی با نظریه مبنایی، عوامل تاثیر گذار بر کسب شایستگی معلمی مدرسان پرستاری مورد بررسی قرار گرفته است.روش‌ها: این مطالعه کیفی با رویکرد نظریه مبنایی از اردیبهشت 1390 لغایت اسفند 1391 انجام شد. نمونه‌گیری هدف‌مند از 11 نفر از مدرسان پرستاری شاغل در دانشکده‌های پرستاری و مامایی شهر تهران انجام شد. جمع‌آوری داده‌ها در طی 16 مصاحبه عمیق نیمه ساختاری انجام گرفت. کلیه مصاحبه‌ها ضبط و سپس دست‌نویس شد. جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها به صورت هم‌زمان انجام شد و جهت تحلیل داده‌ها از روش تحلیل مقایسه‌ای مداوم استفاده گردید.نتایج: داده‌های حاصل از این مطالعه براساس مضامین مشترک در دو طبقه اصلی عوامل درونی و بیرونی قرار گرفتند. عوامل درونی شامل ویژگی‌های فردی، ویژگی‌های عملکردی و تجارب آموزشی مدرس و عوامل بیرونی شامل شرایط سازمانی و شرایط محیطی بود. هر یک از این عوامل در ابعاد و ویژگی‌های مختلف چالش‌هایی را در مسیر کسب شایستگی معلمی مدرسان پرستاری به وجود می‌آورند که در این میان علاقه‌مندی مدرسان نسبت به حرفه پرستاری و دیدگاهی که نسبت به مفهوم شایستگی معلمی پرستاری داشتند، بیش‌ترین نقش را در فرآیند کسب شایستگی آنان به وجود می‌آورد.نتیجه‌گیری: ویژگی‌های فردی و دیدگاهی که مدرسان نسبت به پرستاری و مفهوم شایستگی معلمی آن دارند، بر چگونگی تجربه آنان در کسب شایستگی معلمی موثر است. چنانچه مدرسان از ویژگی‌های فردی با دیدگاهی مثبت و علاقه‌مند نسبت به حرفه پرستاری و معلمی آن برخوردار باشند عوامل بازدارنده نظیر شرایط خاص اجتماعی، محیطی و سازمانی موجود در مسیر کسب شایستگی آنان تنها نقش حاشیه‌ای داشته و مدرسان پرستاری خواهند توانست این فرآیند را با موفقیت و با حرکت صعودی به سمت تعالی طی نمایند. توجه به این عوامل در برنامه‌های بهسازی مدرسان پرستاری می‌تواند تبعات سودمندی در ارتقای کیفیت آموزش پرستاری به دنبال داشته باشد.