مقایسه کیفیت سوالات آزمون ارتقای دستیاری قبل و بعد از مداخله آموزشی در دانشکده پزشکی گیلان طی سال‌های 1389 و1390

مقدمه: آزمون ارتقا ، یکی از مهم‌ترین آزمون‌های تراکمی است که در مقطع دستیاری انجام می‌شود و منجر به صدور مجوز ورود دستیاران به سال بالاتر می‌گردد، آزمون‌های چندگزینه‌ای از عینی‌ترین و رایج‌ترین انواع آزمون در آموزش علوم پزشکی هستند، بنابر این یافتن راه‌کارهایی برای بهبود کیفیت آزمون‌ها به خصوص در مقاطع تخصصی اهمیت دارد. هدف این مطالعه بررسی تاثیر کارگاه آموزشی طراحی سوالات چندگزینه‌ای بر بهبود کیفیت طراحی سوالات آزمون ارتقای دستیاری دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی گیلان است.روش‌ها: در این مطالعه نیمه تجربی (قبل و بعد)، کلیه سوالات آزمون‌های ارتقای دستیاری دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی گیلان، مربوط به 12 رشته تخصصصی در سال 89 از نظر ساختار طراحی و سطح تاکسونومی با استفاده از چک لیستی روا و پایا مبتنی بر اصول میلمن بررسی شد (150 سوال از هر رشته و در مجموع1800 سوال). بعد از برگزاری 12 دوره کارگاه آموزشی یک روزه طراحی سوالات چندگزینه‌ای (mcq) جهت طراحان آزمون (به تفکیک گروه‌های آموزشی) در طی یک سال، سوالات آزمون ارتقای سال 90 نیز مورد بررسی قرار گرفت. داده‌های قبل و بعد از مداخله مربوط به کلیه سوالاتی که توسط افراد شرکت‌کننده در کارگاه مداخله‌ای طراحی شده بود با استفاده از آزمون آماری wilcoxon signed-rank test مقایسه گردید.نتایج: در آزمون کتبی سال 1389، 1204سوال (09/66 درصد) تاکسونومی یک، 565 سوال (4/31 درصد) تاکسونومی دو، و 31 سوال(7/1درصد) تاکسونومی سه داشتند. در سال 1390، 867 سوال (2/48%) در تاکسونومی یک، 741 سوال(2/41%) تاکسونومی دو، و 192 سوال(6/10%) تاکسونومی سه طراحی شده بودند. تفاوت معناداری بین تاکسونومی سوالات رشته‌های مختلف در سال‌های 89 و 90 مشاهده شد (83/23, z=0001/0p < ). در زمینه رعایت اصول ساختاری میلمن در سوالات چندگزینه‌ای، یافته‌ها نشان داد که نسبت سوالات بدون اشکال در آزمون سال 1389، برابر 77/66% و در سال 1390، 22/75% بود. از نظر مراعات اصول میلمن بین کیفیت سوالات آزمون سال‌های 89 و 90 تفاوت معنادار آماری وجود دارد (703/16z=، 0001/0p < ).نتیجه‌گیری: مطالعه حاضر پیشرفت معناداری را در کاربرد سوالات مربوط به سطوح عمیق دانش (تاکسونومی 2 و 3) در آزمون ارتقای دستیاری نشان داد که بیانگر تاثیر مثبت مداخله آموزشی انجام شده (کارگاه آموزشی mcq) بود.