بررسی رقابت‌پذیری رشته‌ها و موفقیت تحصیلی دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی بر اساس نتایج آزمون ورودی کارشناسی ارشد

مقدمه: رقابت‌پذیری رشته‌های تحصیلی و عملکرد دانشجویان در قبولی هر دانشگاه، معیاری برای سنجیدن وضعیت آموزشی است. این مطالعه با هدف مقایسه رقابت‌پذیری رشته‌های تحصیلی و مقایسه عملکرد دانشجویان از هر دانشگاه علوم پزشکی در قبولی آزمون کارشناسی ارشد است.روش‌ها: در این مطالعه مقطعی از نتایج آزمون ورودی کارشناسی ارشد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سال 1401 استفاده شد. اطلاعات شامل درصد قبولی دانشجویان در 42 رشته تحصیلی کارشناسی ارشد و از 51 دانشگاه علوم پزشکی بود. درصد پایین‌تر پذیرش به منزله رقابت بیشتر در نظر گرفته شد و برای مقایسه عملکرد دانشجویان از درصد قبولی هر دانشگاه در آزمون کارشناسی ارشد، استفاده شد و از تحلیل خوشه‌بندی k-mean برای گروه بندی رقابت‌پذیری و عملکرد استفاده گردید.نتایج: میانگین درصد قبولی در 42 رشته ‌مورد بررسی 26/9 درصد بود. رقابت پذیری رشته‌ ها و مقایسه عملکرد دانشجویان از هر دانشگاه علوم پزشکی در چهار گروه بررسی شد که بیش‎ترین رقابت در گروه اول شامل میکروب‌شناسی موادغذایی، فن آوری تصویربرداری پزشکی، آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، تکنولوژی اتاق عمل، مهندسی پزشکی (بیوالکتریک و زیست مواد)، سم شناسی، شیمی دارویی و آموزش هوشبری با میانگین 8/4 درصد پذیرش بود و بهترین عملکرد در پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد در گروه اول در دانشگاه‌های علوم پزشکی اصفهان، شهید بهشتی، تبریز، تهران و ایران با میانگین پذیرش 22/1 درصد بود.نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه در زمینه شناسایی رشته‌های رقابتی و غیررقابتی و همچنین عملکرد پذیرش بهتر و ضعیف‌تر دانشجویان در مقطع کارشناسی ارشد می‌تواند برای تصمیم‌گیران آموزشی در جهت بهبود وضعیت آموزشی و عملکرد دانشجویان ارزشمند باشد.

examining the competitiveness of fields and the academic success of students in universities of medical sciences based on the results of the entrance examination for the master's degree

introduction: the competitiveness of academic fields and the performance of students in admission to universities seem to be the major criteria for assessing the educational situation. this study endeavors to compare the competitiveness of academic fields as well as the performance of students from medical universities in the master’s exam.methods: in this study, a section of the results of the entrance exam for the ministry of health, treatment, and medical education in the academic year 2022 was used. the information included the acceptance rate of students in 42 master’s degree fields and from 51 universities of medical sciences. a lower acceptance rate was considered as higher competition, and for comparing the performance of students, the acceptance rate of each university in the master’s exam was used, and k-mean clustering analysis was used for grouping competitiveness and performance.results: the average acceptance rate in the 42 fields was 26.9%. the competitiveness of fields and the comparison of students’ performance from each medical university were examined in four groups, with the highest competition in the first group (food microbiology, medical imaging technology, health education and promotion, operating room technology, biomedical engineering (bioelectric and biomaterials), toxicology, pharmaceutical chemistry, and cognitive development) with an average acceptance rate of 8.4%, and the very acceptable performance in admission to the master’s level in the first group at isfahan, shahid beheshti, tabriz, tehran, and iran universities of medical sciences with an average acceptance rate of 22.1%.conclusion: the results of this study in identifying competitive and non-competitive majors as well as underperformance and outperformance of students at the master’s level could be useful for educational decision-makers to improve the educational status and performance of students.