بررسی تاثیر آموزش برنامه خود مراقبتی به شیوه بحث گروهی بر دانش و عملکرد دختران نوجوان دیابتیک مراجعه کننده به انجمن دیابت ایران

مقدمه: دیابت بیماری مزمنی است که به رفتارهای خودمراقبتی ویژه‌ای تا پایان عمر نیازمند است. از طرفی مطالعات نشان داده‌اند که بهبود دانش و عملکرد مبتلایان به دیابت به معنای بهبود وضعیت متابولیکی است و جهت بهبود وضعیت متابولیکی ارایه آموزش کافی درباره خودمراقبتی از طریق روش‌های فعال که با درگیر کردن مبتلایان به دیابت در آموزش همراه است الزامی است لذا این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش برنامه خود مراقبتی به شیوه بحث گروهی بر دانش و عملکرد دختران نوجوان دیابتیک مراجعه کننده به انجمن دیابت ایران انجام شده است.روش‌ها: این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی است که در سال 1388-1387 و با انتخاب 80 دختر نوجوان 15 تا 19 ساله مبتلا به دیابت (40 نفر گروه آزمون و 40 نفر گروه شاهد) در انجمن دیابت ایران انجام شده است. بعد از گردآوری اطلاعات حاصل از مرحله قبل از مداخله با استفاده از پرسشنامه دانش، عملکرد و نیازسنجی آموزشی در هر دو گروه، برنامه خود مراقبتی طراحی شد و سپس برنامه خود مراقبتی طی 8 جلسه بحث گروهی برای گروه آزمون اجرا شد. سپس بلافاصله و یک ماه بعد از پایان مداخله مجدداً دانش و عملکرد دختران نوجوان دیابتیک در هر دو گروه آزمون و شاهد اندازه‌‌گیری شد. پس از جمع‌آوری داده‌ها، با استفاده از نرم‌افزار spss و آزمون‌های آماری، کای دو، t مستقل، repeated measures و t زوجی داده‌های حاصله تجزیه و تحلیل شد.نتایج: نتایج حاصله پس از تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که با آزمون t مستقل و کای دو (05/0p < ) دو گروه آزمون و شاهد از نظر گزینه‌های اطلاعات دموگرافیک (سن، قد، وزن، شغل پدر و...) همسان بودند. در گروه آزمون در مقایسه بین قبل، بلافاصله و یک ماه بعد از پایان مداخله تفاوت معناداری در جهت افزایش نمره دانش و عملکرد مشاهده شد (0001/0p > ) اما این اختلاف در گروه شاهد معنادار نشد (05/0p < ) و نیز آزمون t مستقل (05/0p < ) تفاوت معناداری در زمینه دانش و عملکرد بین دو گروه آزمون و شاهد قبل از مداخله نشان نداد. بلافاصله و یک ماه بعد از پایان مداخله بین دو گروه با آزمون ،t مستقل اختلاف معناداری از نظر میانگین نمره دانش و عملکرد دیده شد (05/0p > ).نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که آموزش برنامه خودمراقبتی به شیوه بحث گروهی در بهبود دانش و عملکرد دختران نوجوان دیابتیک موثر بوده است و پیشنهاد می‌شود آموزش رفتارهای خودمراقبتی به شیوه بحث گروهی به عنوان یک روش موثر جهت بهبود دانش و عملکرد نوجوانان مبتلا به سایر بیماری‌های مزمن به کار گرفته شود.