نظرات دانشجویان پرستاری در مورد استفاده از دستیار دیجیتالی شخصی به عنوان یک وسیله کمک آموزشی

تقریباً دو دهه بیشتر نیست که استفاده از دستیار دیجیتال شخصی در آموزش و عملکرد پرستاری و سایر حرف علوم پزشکی رواج یافته است. دستیار دیجیتال شخصی یک وسیله کوچک جیبی و قابل حمل با امکاناتی شامل حافظه برای ذخیره‌سازی اطلاعات، دوربین عکاسی و فیلم‌برداری، دفترچه یادداشت، تقویم، واژه‌پرداز، دسترسی بدون سیم با اینترنت و شبکه‌های داخلی اطلاعات و غیره است. اغلب گوشی‌های تلفن همراه این عملکردهای پایه را دارند و سیستم‌های آنها بسیاری از نرم‌افزارهای کاربردی را پشتیبانی می‌کنند(1و2). نتایج تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که دستیار دیجیتال شخصی، آموزش بالینی پرستاری را بهبود بخشیده و در یادگیری دانشجویان پرستاری مفید است(3تا7). در پرستاری از راه دور، پرستاران اورژانس هر جایی که باشند می‌توانند اطلاعات ضروری نظیر تصاویر شکستگی‌ها را با پزشکان و پرستاران حرفه‌ای حتی در فواصل 16 مایلی مبادله کنند(8). با این حال در یک مطالعه پرستاران بهداشت جامعه در کانادا برای به دست آوردن اطلاعات فارماکولوژی بیشتر از منابع چاپی استفاده می‌کردند تا منابع الکترونیکی و دستیار دیجیتال شخصی(9). همچنین برخی از مطالعات در زمینه اثرات دستیار دیجیتال شخصی مقدماتی بوده و یا توسط کمپانی‌های سازنده این دستگاه‌ها انجام شده و ممکن است تورش‌دار باشند(10تا13). هدف از این مطالعه بررسی نظرات دانشجویان سال بالای پرستاری دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران نسبت به استفاده از دستیار دیجیتالی شخصی به عنوان یک وسیله کمک آموزشی بود.این پژوهش یک مطالعه توصیفی است که در بهار سال 89 در دانشکده پرستاری شهید بهشتی تهران انجام گرفت. یکصد نفراز دانشجویان پرستاری ترم چهارم به بالاتر (نمونه در دسترس) به سوالات پرسشنامه‌ای 22 گویه‌ای در رابطه با هدف پژوهش جواب دادند. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه با بهره‌گیری از نظرات 10 نفر از اساتید تایید شد و اعتماد علمی آن با آزمون- آزمون مجدد و ضریب همبستگی بین دو آزمون محاسبه شد(86/0= ?).از 100 نفر دانشجوی پرستاری ترم چهار به بالای شرکت‌کننده در پژوهش 94 نفر دستیار دیجیتال شخصی داشتند. انواع نرم‌افزارهای علمی موجود در دستیار دیجیتال شخصی دانشجویان پرستاری و پرکاربردترین این‌ها توسط این دانشجویان به ترتیب شامل رفرانس فارماکولوژی (65 درصد)، دیکشنری عمومی و پزشکی (56 درصد)، رفرانس روش‌های تشخیصی (12 درصد)، سایر کتاب‌ها و منابع الکترونیکی (17 درصد)، و spss (7 درصد) بود. 72 درصد از دانشجویان جهت یادگیری در بالین و 85 درصد جهت یادگیری در خارج از بالین از دستیار دیجیتال شخصی استفاده می‌کردند. 38 درصد از دانشجویان اعلام کردند که در موقع استفاده از دستیار دیجیتال شخصی نیاز یادگیری‌شان برآورده می‌شود. اغلب دانشجویان موافق بودند که استفاده از دستیار دیجیتال شخصی در بالین موجب کاهش خطاهای بالینی، تسهیل دسترسی به اطلاعات مورد نیاز، بهبود مراقبت از بیمار و بهبود کارآیی دانشجو می‌گردد. با این وجود مانند آموزش به کمک رایانه نمی‌توان آموزش مبتنی بر دستیار دیجیتال شخصی را به عنوان یک شیوه مستقل آموزشی معرفی کرد، اما با رویکرد تلفیقی می‌توان از آن در آموزش و یادگیری استفاده نمود(14و15).در این پژوهش بیشترین نگرانی دانشجویان مربوط به کیفیت نرم‌افزارهای علمی مورد استفاده و اندازه صفحه نمایش بود اما در مطالعات دیگر از جمله معایب ذکر شده برای دستیار دیجیتال شخصی مشکلات مربوط به کمبود حافظه، صفحه نمایش کوچک(11)، پیچیدگی نرم‌افزارها، مشکلات تکنیکی و عدم پشتیبانی کافی، مشکل باطری و هزینه(1)، عدم اعتماد به محتوا، زمان، سواد و ادبیات کامپیوتری است(9).در این پژوهش دانشجویان بیشتر از طریق دوستانشان با نرم‌افزارهای علمی مبتنی بر دستیار دیجیتال شخصی آشنا شده بودند. علی‌رغم مزایا و پیامدهای مثبت زیاد استفاده از دستیار دیجیتال شخصی از نظر دانشجویان، به‌کارگیری تکنولوژی، منابع و محتوای آزمون نشده و بدون نظارت و کنترل منابع ذی‌صلاح در آموزش پرستاری می‌تواند مخاطره‌آمیز هم باشد. بنابراین شایسته است که مطالعات بیشتری در این زمینه انجام شود.قدردانی: از کلیه اساتید و دانشجویان دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران که در انجام این پژوهش ما را یاری کرده اند تشکر و قدردانی می شود.