عوامل موثر برخطاهای دارویی از دیدگاه پرستاران: درس‌های آموخته شده

مقدمه: خطاهای پزشکی ازچالش‌های مهم تهدید‌کننده‌ی ایمنی بیمار در تمامی کشورهاست. از شایع‌ترین خطاهای پزشکی شناخته شده می‌توان به خطاهای دارویی اشاره کردکه می‌تواند منجر به صدمات جدی و حتی مرگ در بیماران شود. لذا این پژوهش با هدف تبیین عوامل موثر برخطاهای دارویی از دیدگاه پرستاران انجام شد تا با شناسایی عوامل موثر بر این تجربه و درک آن بتوان راه‌کارهایی جهت کاهش خطا به پرستاران ارایه کرد.روش‌ها: مطالعه حاضر با رویکرد کیفی و براساس تحلیل محتوای هدایت شده انجام شده است. انتخاب مشارکت‌کنندگان در پژوهش، به صورت مبتنی بر هدف بوده که20 پرستار با سابقه بالینی حداقل 2 سال، شاغل در بیمارستان آموزشی- درمانی امام حسین شهر تهران در پژوهش شرکت کردند. داده‌ها از طریق انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع‌آوری شد. برای صحت و استحکام داده‌ها از شیوه‌های پرسش از همکار و تایید یافته‌ها توسط شرکت‌کنندگان استفاده گردید و هم‌زمان با جمع‌آوری داده‌ها، با استفاده از تحلیل محتوای کیفی تجزیه و تحلیل آنها انجام شد.نتایج: مشارکت‌کنندگان در این مطالعه عوامل تاثیر گذار بر خطاهای دارویی را در دو درون‌مایه اصلی رویکرد فردی، (شاملویژگی‌های فردی و روانی پرستاران، ویژگی‌های بیماران، خطای ناشی از دستورات پزشکی)، و رویکرد و فرهنگ سازمانی (شامل شرایط کاری در بخش، فرایند یادگیری، فرایند مدیریت خطر و مواجهه با آن، اطلاعات دارویی، غیرقابل اجتناب بودن خطا در پرستاری و عوارض خطاهای دارویی) بیان کردند.نتیجه‌گیری: عوامل موثر بر خطاهای دارویی از دیدگاه پرستاران بسیار گسترده، متغیر و متاثر از عوامل شخصی، سازمانی و موقعیتی است. نتایج پژوهش حاضر اهمیت برنامه‌های آموزشی جامع، الگوهای نقشی شایسته، فراهم بودن فرصت کسب تجربه در عرصه و ارایه‌ی بازخوردهای سازنده در محیط مطلوب یادگیری را در دوران آموزشی و محیط‌های کاری نشان می‌دهد.