مولفه‌های موثر بر توانمندسازی اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد قم: یک مطالعه کیفی

مقدمه: اجرای برنامه‌های مربوط به توانمندسازی اعضای هیات‌علمی، یکی از ابزارهای مهم ایجاد تغییر و تحول در نظام آموزش عالی می‌باشد. از آنجا که دانشگاه آزاد به‌عنوان  نهاد توسعه‌دهنده منابع انسانی تخصصی در مسیر دستیابی به توسعه پایدار ، نقش حساسی را بر عهده دارد، ضرورت بررسی مولفه‌های موثر بر توانمندسازی اعضای هیات‌علمی در آن انکارناپذیر است. لذا هدف از پژوهش حاضر، تعیین مولفه‌های موثر بر توانمندسازی اعضای هیات‌علمی دانشگاه آزاد قم است.روش‌ها: این مطالعه کیفی از نوع گراندد تئوری بوده و از نظر روش گردآوری داده‌ها، کیفی از نوع داده‌بنیاد و جامعه آماری پژوهش، خبرگان حوزه توانمند‌سازی در دانشگاه‌ آزاد قم و روش نمونه‌گیری مبتنی بر هدف بود. برای جمع‌آوری اطلاعات از مصاحبه عمیق و نیمه‌ساختار‌یافته استفاده شد. پس از 15مصاحبه اشباع نظری حاصل شد. از این‌رو نمونه انتخاب شده برابر 15نفر، روش تحلیل داده‌ها، کدگذاری نظری برگرفته از روش نظریه‌پردازی داده‌بنیاد بود.نتایج: بر طبق یافته‌ها در کدگذاری باز 11 مقوله اصلی و مفاهیم مرتبط با این مقوله‌ها مورد شناسایی قرار گرفت. همچنین در مرحله کدگذاری محوری و انتخابی، مقوله‌ها پالایش و مولفه‌های موثر بر توانمندسازی اعضای هیات‌علمی در دانشگاه آزاد تعیین شد. در مدل ارائه شده، شرایط علّی شامل عوامل شخصی، عوامل مدیریتی، عوامل مرتبط به کار و حرفه است. عوامل زمینه ای، شامل مقوله‌های تغییر محیط سازمانی و تغییر تمایلات حرفه‌ای و عوامل مداخله‌گر در برگیرنده تغییرات محیطی و بسترهای قانونی-توسعه‌ای است. راهبردها در مدل طراحی شده شامل راهبردهای فردی، مدیریتی-سازمانی و پیامدها در برگیرنده پیامد نگرشی و رفتاری است.نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد عوامل شخصی، مدیریتی و عوامل مرتبط با کار و حرفه مولفه‌های علّی موثر بر توانمندسازی اعضای هیات‌علمی می‌باشند. لذا پیشنهاد می‌شود مسوولین توانمندسازی برای توانمندسازی اعضای هیات‌علمی دانشگاه آزاد قم با استفاده از راهبردهای فردی و مدیریتی-سازمانی نسبت به پیاده‌سازی برنامه اقدام نمایند. 

factors affecting the empowerment of faculty members of qom azad university: a qualitative study

introduction: implementation of programs related to the empowerment of faculty members is one of the important channels for creating change and transformation in the higher education system, especially azad university. because azad university, as the main specialized human resource development institution, has played a critical role in achieving sustainable development based on globalization, the necessity of examining the factors affecting the empowerment of academic members in it is undeniable. therefore, this study endeavors to present the effective components on empowering the faculty members of islamic azad university, qom branch.methods: this study was a qualitative grounded theory research. data gathering was also qualitative database and the population were experts in the field of empowerment in azad university. the sampling method was purposeful. in-depth and semi-structured interviews were used to collect information. after 15 interviews, theoretical saturation was achieved. therefore, the selected sample is equal to 15 individuals, the method of data analysis is theoretical coding according to the grounded theory approach.results: the findings showed 11 main categories and concepts through open coding. besides, in the central and selective coding stage, refined categories and effective components on the empowerment of faculty members in azad university were presented. in the presented model, the causal conditions included personal factors, managerial factors, work-related factors and profession. the context included the categories of changing the organizational environment and changing professional tendencies and intervening factors including environmental changes and legal-developmental platforms. the strategies in the designed model included individual, managerial-organizational strategies and consequences including attitudinal and behavioral consequences.conclusion: the results indicated that personal, managerial, and professional factors are effective components on the empowerment of azad university faculty members. considering the fact that empowerment is an integral part of today’s educational systems and organizations, it is suggested that azad university also take serious action to implement the empowerment program among its faculty members.