طراحی و اعتباریابی مدل مفهومی یادگیری الکترونیکی دردانشگاه‌های علوم پزشکی

مقدمه: هم‌زمان با طرح تحول و نوآوری آموزشی در نظام آموزش سلامت به موازات تحولات سریع در عرصه فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات، توسعه یادگیری الکترونیکی به عنوان یک چالش مطرح است. این پژوهش با هدف طراحی و اعتباریابی مدل مفهومی یادگیری الکترونیکی در دانشگاه‌های علوم پزشکی در سال تحصیلی 98-1397 انجام شد. روش‌ها: پژوهش حاضر یک مطالعه ترکیبی از نوع اکتشافی است. جامعه آماری در بعد کیفی 30 نفر از خبرگان یادگیری الکترونیکی دانشگاه‌های کشور و در بعد کمی کلیه اعضای هیات‌علمی دانشگاه علوم پزشکی سمنان بودند. روش نمونه‌گیری در بعد کیفی غیر احتمالی از نوع هدف‌مند گلوله برفی بود و در بعد کمی با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای 146 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه پژوهشگر ساخته بود. داده‌ها در بعد کیفی با استفاده از روش کدگذاری استراوس و کوربین (1998) مشتمل بر سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی و در بعد کمی از طریق تحلیل عاملی تاییدی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: مدل مفهومی یادگیری الکترونیکی در دانشگاه‌های علوم پزشکی مشتمل بر 4 بعد دانشگاهی، مناطق آمایشی، ملی کلان ومنطقه‌ای بین‌المللی است و دارای22 مولفه که از222 شاخص حاصل شده است. هم چنین در بخش کمی بر اساس نتایج تحلیل عاملی تاییدی شاخص‌های برازش مدل مفهومی یادگیری الکترونیکی همگی در سطح مطلوبی قرار گرفت. نتیجه‌گیری: برای طراحی یادگیری الکترونیکی در دانشگاه‌های علوم پزشکی باید به ابعاد دانشگاهی، مناطق آمایشی، ملی کلان و منطقه‌ای بین‌المللی توجه شود.

Designing and Validation of a Conceptual Model of E-learning in Iranian Universities of Medical Sciences

Introduction: Parallel with the educational transformation and innovation plan in the health education system and the rapid developments in Information and Communication Technology, elearning has been a challenge. The study endeavoured to design and validate the conceptual model of elearning in universities of medical sciences in the years 20182019.Methods: In the qualitative phase of this mixed exploratory study, a total of 30 participants included university experts in the field of elearning, were selected through snowball purposive sampling and in the quantitative phase, through a descriptive survey, a sample of 146 faculty members at Semnan University of Medical Sciences were selected. The instruments were semistructured interviews and a researchermade questionnaire. In the qualitative phase, the systematic approach of Strauss and Corbin was conducted in three stages of open, axial, and selective coding. As to the quantitative phase, confirmatory factor analysis was employed.Results: The conceptual model of elearning in universities of medical sciences involved four significant dimensions: academic, spatial regions, national (macro) and international. Besides, 22 components and 222 indicators were extracted. In the quantitative phase, the results confirmed the good fit of the model. Conclusion: To design a model of elearning in universities of medical sciences, academic, spatial regions, national (macro), and international dimensions should be considered.