طراحی و اعتباریابی پرسشنامه سنجش توانمندی اعضای هیات‌علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی

مقدمه: سنجش تعهد حرفه‌ای و فرایند یاددهی -یادگیری اعضای هیات‌علمی مستلزم ابزاری معتبر، متناسب با فرهنگ حاکم است. طراحی و اعتباریابی پرسشنامه سنجش توانمندی اعضای هیات‌علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی انجام شد. روش‌ها: این مطالعه روش شناسی در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز طی 4 مرحله درسال 1397 انجام شد. ابتدا با استفاده از روش تحلیل محتوا مفهوم توانمندسازی اعضای هیات‌علمی تبیین شد. جهت ساخت ابزار نتایج حاصل از بررسی متون، ابزارهای اندازه‌گیری و مصاحبه با مشارکت کنندگان استخراج و عبارات مناسبی که ابعاد مختلف مفهوم را پوشش می‌داد، تدوین شد. جهت تعیین روایی از روایی صوری، محتوا و سازه استفاده شد. پایایی با بهره‌گیری از همسانی درونی و ثبات بررسی شد. از تحلیل عامل اکتشافی جهت تعیین ساختار زیربنایی پرسشنامه و برای ارزیابی کفایت تعداد نمونه و تناسب تحلیل برای شناسایی ساختار به ترتیب از شاخص kom و آزمون بارتلت استفاده شد. تعداد210 دانشجو و 20عضو هیات‌علمی به صورت تصادفی در مطالعه شرکت کردند. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از شاخص‌های توصیفی و تحلیلی استفاده شد. نتایج: ابتدا 68 آیتم در طراحی پرسشنامه تایید شد و در فرایند روایی و پایایی تعداد گویه‌ها به 41 مورد رسید. شاخص روایی نسبت و شاخص محتوا 79% و 92% به دست آمد. تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد شش عامل (عملکرد جامع در زمینه تدریس، مسوولیت‌های آموزشی، ارزشیابی توانمندساز، همکاری و ارتباط حرفه‌ای، عملکرد پژوهشی و فعالیت‌های مدیریتی حرفه‌ای) دارای مقدار ویژه بیش از یک شدند، که 75% واریانس، را تبیین می‌کند. پایایی ابزار با همسانی درونی (0.94= α) و ثبات از طریق آزمون مجدد تایید (0.992=icc) شد. نتیجه‌گیری: نتایح دلالت بر استحکام ساختار عاملی، روایی و پایایی ابزار سنجش توانمندی اعضای هیات‌علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی دارد. لذا می‌تواند به عنوان ابزاری معتبر به کار گرفته شود.

Designing and validation of a questionnaire to assess the ability of faculty members of medical universities

Introduction: Background Aim: Assessing professional commitment and the teachinglearning process of faculty members requires valid tool that appropriate to the prevailing culture. The aim was to design and validate a questionnaire to assess the ability of faculty members of the University of Medical Sciences. Methods: This methodological study was conducted in 2018 in Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences. First, the concept of empowering faculty members was explained using content analysis method. For building the tools, the results of the literature review, measurement tools and interviews were extracted and appropriate phrases were developed that covered the various dimensions of the concept. To determine the validity of the questionnaire, face validity, content and structure were used. The exploratory factor analysis was used to determine the underlying structure of the questionnaire and KOM index and Bartlett test were used to assess the adequacy of the number of samples and the appropriateness of the analysis to identify the structure, respectively. 210 students and 20 faculty members were randomly selected and participated in the study. Results: Sixtyeighth items were approved by experts and stakeholders. In the process of validity and reliability assessment number of items were reduced to 41. The ratio and content validity index were 0.79 and 0.92, respectively. Validity by exploratory factor analysis was performed. Exploratory factor analysis suggested a sixfactor model items including: comprehensive performance in teaching, educational responsibilities, empowering evaluation, professional cooperation and communication, research performance, and managementprofessional activities. These six factors explained 75% of variance empowerment of faculty. Therefore, internal consistency and testretest method were used to determine the reliability of instrument ( alpha;=0.94), (ICC=0.992). Conclusion: The present study showed that the researchermade questionnaire has good validity and reliability and can be used to measure the ability of faculty members of medical universities.