تفکر مجدد در مورد دیسیپلین‌های علمی: پیشنهاد الگوی چند لایه‌ای دیسیپلین علمی

مقدمه: دیسیپلین‌ها حوزه‌های دانشی هستند که به واسطه مجموعه‌ای از مفروضات فلسفی و نظریه‌های بنیادین بهم پیوند می‌خورند و موجب شکل‌گیری مرزهای ساختگی در مسیر کسب معرفت نسبت به پدیده‌های طبیعی می‌شوند. مطالعه حاضر با هدف تبیین ماهیت دیسیپلین علمی با مروری بر تعاریف دیسیپلین و پیشنهاد الگوی چند لایه‌ای انجام شد.روش‌ها: در این مقاله از استراتژی مرور نقادانه کارنول و دالی (carnwell and daly) برای سنتز مدل نظری استفاده شد. مفاهیم کلیدی در موضوع مورد پژوهش در پایگاه‌های اطلاعاتی مرتبط گوگل اسکولار ((google scholar، اریک (eric)، پاب مد سنترال (pubmed central) تا سال 2018میلادی با کلید واژه‌های، دیسیپلین علمی، حوزه‌های علمی، حوزه‌های دانشی، مرزهای دیسپلین، جستجو شد.نتایج: در این مطالعه، با مرور، ادغام و تعمیم دیدگاه‌ها و تعاریف مختلفی که از دیسیپلین ارائه شده است، مدلی چندلایه از دیسیپلین علمی ارائه شد. این مدل شامل 13 لایه اصلی و 37 لایه فرعی است. هر یک از این لایه‌ها، یکی از ساحت‌های دیسیپلین‌های علمی را مشخص می‌کند.نتیجه‌گیری: شناخت اجزای زیر‌سازه‌های دیسیپلین به تبیین و روشن‌سازی فرایند شکل‌گیری رشته‌های علمی کمک می‌نماید و چارچوب مفیدی جهت ارزیابی و توسعه ی میان‌رشته‌گی مهیا می‌سازد.

Proposing a Multi-Layered Model of Scientific Discipline

Introduction: Disciplines are areas of knowledge boundaries which are formed through the connections between philosophical assumptions and fundamental theories and this forms the artificial boundaries to acquire knowledge of natural phenomena. This study endeavored to elaborate on the nature of scientific discipline by reviewing the definitions of discipline in current scientific literature, and propose a multilayered model.Methods: In this study Carnwell and Dalychr('39')s critical review strategy was employed to synthesize a theoretical model. Keyword about the topic of the study was searched in the related databases as Google Scholar, Eric and PubMed Central until 2018. The keywords are scientific discipline, knowledge domains, scientific domains, discipline boundariesResults: A multilayered model was reached by reviewing, synthesizing, and generalizing diversified views and descriptions presented by discipline. This model consists of 13 main layers and 37 sublayers. Each of these layers could represent one of the areas of scientific discipline.Conclusion: Understanding the components of discipline can set the scene for elaborating the process of creating scientific disciplines and provides a useful framework in order to evaluate and develop interdisciplinary aspects.