طراحی و اعتبارسنجی الگوی کلاس مجازی در آموزش عالی بر اساس نظریه ارتباط‌گرایی

مقدمه: به موازات تحولات همه جانبه در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات، نظام‌های آموزشی نیز با مطالبات جدیدی رو به رو شده است، یکی از این مطالبات توجه به آموزش مجازی است. پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی کلاس مجازی برای آموزش عالی با استفاده از نظریه ارتباط‌گرایی انجام شد. روش‌ها: رویکرد پژوهش حاضر تحلیل محتوای کیفی از نوع قیاسی بود. جامعه آماری پژوهش 120 مقاله معتبر و مرتبط با نظریه ارتباط‌گرایی و کلاس درس مجازی از سال 2005 تا 2017 بود که تعداد 14 مقاله به روش هدف‌مند به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و از طریق کدگذاری 23 زیرمقوله شناسایی گردید. بدین ترتیب نتایج پژوهش منجر به شناسایی مولفه‌های کلاس مجازی (فعالیت‌های کلاسی، ابزار یادگیری، نقش معلم، منابع آموزشی، ارزشیابی یادگیری) به صورت یک الگو بر اساس نظریه یادگیری ارتباط‌گرایی شد. برای اعتبارسنجی الگوی مورد نظر از تکنیک کسب اطلاعات دقیق موازی (نمایش و ارائه تحلیل‌های داده‌ای و نتایج آن به متخصصان) و خود بازبینی محقق استفاده شد. نتایج: بدین ترتیب نتایج پژوهش منجر به شناسایی مولفه‌های کلاس مجازی (فعالیت‌های کلاسی، ابزار یادگیری، نقش معلم، منابع آموزشی، ارزشیابی یادگیری) به صورت یک الگو بر اساس نظریه یادگیری ارتباط گرایی شد. برای اعتبارسنجی الگوی مورد نظر با 5 نفر از متخصصین این زمینه مصاحبه به عمل آمد که ضمن اصلاح الگوی مورد نظر، اعتبار آن مورد تایید قرار گرفت.نتیجه‌گیری: در الگوی ارائه شده ضمن بهره‌گیری از الگوهای پیشین کلاس درس ویژگی‌های جدیدی متناسب با قرن بیست و یکم و در قالب نظریه ارتباط‌گرایی گنجانده شده که می‌تواند کلاس درس آموزش عالی را غنی‌تر نماید.

Developing and Validating a Virtual Classroom Model in Higher Education based on Connectivism Theory

Introduction: Along with the comprehensive developments in the field of information and communication technology, educational systems have also faced new demands, one of these demands is to pay attention to virtual education. In so doing, this study endeavored to develop a virtual classroom model for higher education by using the theory of connectivism. Methods: This qualitative was descriptiveanalytical in terms of deductive categorization method. The collection includes 120 articles related to the theory of connectivism and virtual classroom from the academic years 2005 to 2017. Fourteen articles were purposefully selected as the sample and code extraction was started. 22 subcategories were identified. After reviewing the relationship between them, five general categories were obtained in accordance with subcategories that are included were nominated. Results: The results led to the identification of virtual class components (classroom activities, learning tools, teacher role, educational resources, learning evaluation) as a model based on the theory of connectivism. Conclusion: In the proposed model, while using the previous models of the classroom, new features are included in accordance with the 21st century and in the form of connectivism theory, which in turn can enhance the classroom of higher education.