رابطه مولفه‌های برنامه درسی پنهان با سازگاری حرفه‌ای دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز

مقدمه: برنامه‌ی درسی پنهان یکی از مفاهیم و مباحث مطرح در حوزه برنامه درسی است. این مفهوم در پژوهش‌های مربوط به حوزه آموزش بسیار مورد توجه بوده است، اما تاثیرات آن در حوزه آموزش عالی به صورت جدی مورد عنایت قرار نگرفته است. پژوهش حاضر با هدف ﺑﺮرﺳﻲ نقش مولفه‌های برنامه درسی پنهان در سازگاری حرفه‌ای دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام شد. روش‌ها: در این مطالعه توصیفی همبستگی جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز در سال تحصیلی 97-96 بود که برای تعیین حجم نمونه از جدول کرجسی مورگان استفاده شد و 361 نفر به طور تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل: پرسشنامه محقق‌ساخته 11 مولفه‌ای برنامه درسی پنهان با ضریب پایایی 0.97 و پرسشنامه دو مولفه‌ای سازگاری حرفه‌ای پورکبیریان با ضریب پایایی 0.93 بود که روایی پرسشنامه‌ها توسط تعدادی از اساتید گروه علوم تربیتی تایید شد. داده‌های با استفاده از آزمون t تک نمونه‌ای و ضریب همبستگی کانونی تجزیه و تحلیل شد. نتایج: میانگین‌های به دست آمده در مولفه‌های برنامه درسی پنهان و سازگاری حرفه‌ای در اغلب موارد بالاتر از میانگین نظری بود. ریشه کانونی هر دو متغیراز لحاظ آماری معنادار بود)ریشه اول ضریب همبستگی 0.46 و ریشه دوم 0.28 (. یافته‌ها نشان داد بین مولفه‌های یازده گانه برنامه درسی پنهان به استثنای ارزشیابی و تفکر انتقادی با سازگاری حرفه‌ای رابطه وجود دارد. در ریشه کانونی اول، ابعاد برنامه درسی پنهان 27 درصد و در ریشه کانونی دوم 9 درصد از تغییرات سازگاری شغلی را تبیین می‌کند. نتیجه‌گیری: با توجه به شاخص‌های واریانس استخراج شده و هم‌پوشی می‌توان نتیجه گرفت که در ریشه دوم، مولفه‌های برنامه درسی پنهان پیش‌بینی‌کننده خیلی قوی برای سازگاری حرفه‌ای نیستند و از روی آن نمی‌توان وضعیت متغیر سازگاری حرفه‌ای را به خوبی پیش‌بینی کرد.

The Relationship between Hidden Curriculum Components and Student Professional Adaptability at Tabriz University of Medical Sciences

Introduction: Hidden curriculum is one of the concepts and topics discussed in the field of curriculum. It has been much considered in education research, but its impacts on the field of higher education have not been seriously taken into account. Therefore, the present study aimed to investigate the role of hidden curriculum components in the professional adaptability of students at Tabriz University of Medical Sciences.Methods: This paper is a descriptive, correlational study. The statistical population included all the students of Tabriz University of Medical Sciences in 201718 academic year. A sample of 361 was formed using simple random sampling determined by MorganKrejcie table. Data collection tools included an 11component researchermade hidden curriculum questionnaire (reliability coefficient: 0.97) and Pourkabirian rsquo;s twocomponent professional adaptability questionnaire (reliability coefficient: 0.93). The validity of the questionnaires was confirmed by a number of education sciences faculty members. The collected data were analyzed using onesample ttest and canonical correlation coefficient.Results: The obtained mean scores in hidden curriculum components and professional adaptability were often higher than the theoretical mean scores. The canonical roots of both variables were statistically significant (correlation coefficient=0.46 for the first root and 0.28 for the second root). The 11 components of hidden curriculum, except evaluation and critical thinking, were significantly related to professional adaptability. The hidden curriculum components explained 27% (in the first canonical root) and 9% (in the second canonical root) of the changes in professional adaptability.Conclusion: The extracted variance indices and overlaps suggest that in the second root, the hidden curriculum components are not a strong predictor of professional adaptability, and that the varying state of professional adaptability cannot be predicted based on these components.