طراحی و روان‌سنجی ابزارهای جدید برای ارزشیابی برنامه‌های آموزشی از منظر اخلاق و عدالت

مقدمه: اهمیت اخلاق به ویژه عمده‌ترین مبحث آن یعنی عدالت محوری در طراحی برنامه‌های آموزشی و نقش اساسی برنامه‌های آموزشی در رشد و توسعه‌ی کشور سبب شد تا مطالعه‌ی حاضر با هدف طراحی ابزارهای جدید برای ارزشیابی برنامه‌های آموزشی از منظر اخلاق و عدالت به صورت یک مطالعه اولیه انجام شود.روش‌ها: مطالعه حاضر از نوع توسعه‌ای و روان‌سنجی بود که در دانشکده‌ی پرستاری و مامایی تبریز در سال 1397صورت پذیرفت. جهت تدوین ابزارهای اولیه ابتدا با استفاده از مرور متون گسترده، اخلاق، عدالت و برنامه‌های آموزشی تعریف شد و سپس گویه‌های ابزارها ارائه گردید. جهت بررسی روایی صوری و محتوایی ابزارها علاوه بر روش کیفی از آمار توصیفی نیز استفاده شد و پایایی ابزارها با روش توافق بین ارزیابان (کاپا) و روش همسانی درونی (ضریب آلفای کرونباخ) مورد تایید قرار گرفت.نتایج: ابزار ارزشیابی برنامه‌های آموزشی از منظر اخلاق محوری ابتدا در 25 گویه و ابزار ارزشیابی برنامه از نظر عدالت محوری ابتدا در 39 گویه ارائه شد. پس از تعیین روایی صوری و محتوا به‌ صورت کمی و کیفی، گویه‌های ابزارهای ارزشیابی برنامه‌های آموزشی از منظر اخلاق و عدالت، به ترتیب به 28 و 32 گویه تغییر یافتند. روایی محتوای کل ابزارها، بر اساس s-cvi/ave به ترتیب 96.34 و 89.07 بود. ضریب کاپا برای هر یک به ترتیب 0.87 و 0.81 و ضریب آلفای کرونباخ 0.76 و 0.92 محاسبه شد.نتیجه‌گیری: در این مطالعه ابزارهای ارزشیابی برنامه آموزشی از منظر اخلاق و عدالت تدوین شد که می‌تواند برنامه های آموزشی را از نظر غنای اصول اخلاقی مورد نیاز در حوزه‌ی سلامت بررسی نماید. انجام مطالعات بیش‌تر با استفاده از ابزارهای اولیه طراحی شده، در سایر محیط‌های آموزشی پیشنهاد می‌شود.

Designing and Validating Novel Scales for the Evaluation of Curriculum in Terms of Ethics and Justice

Introduction: Regarding the importance of ethics and specifically justice, the most basic concept in the realm of ethics, in designing curriculums and considering the importance of curricula in the development of the country, this study aimed to design novel scales to evaluate curricula in terms of ethics and justice.Methods: This developmental and psychometric study was performed in the School of Nursing and Midwifery of Tabriz in the year 2018. To develop the initial scales, initially, the related literature was reviewed to define ethics, justice and curriculum, and then the Scale items were presented. To confirm the face and content validity of the scales, qualitative methods as well as descriptive statistics were used. Moreover, the reliability of the scales was computed via Interrater reliability coefficient (Kappa) and internal consistency method (Cronbach's alpha coefficient). Results: Initially, the scales for the evaluation of ethics and justice were developed, each containing 25 and 39 items respectively. After quantitative and qualitative measurement of the face and content validity of the scales, the total number of the items in the scale of ethics increased to 28 items and that of justice declined to 32 items. The content validity of the whole scales based on SCVI/Ave was 96.34 and 89.07 respectively. Moreover, the kappa coefficient of each scale was 0.87 and 0.81 and Cronbach's alpha coefficient was 0.76 and 0/92 respectively.Conclusion: In this study, the scales for the evaluation of the curriculum in terms of ethics and justice were developed, which can examine curriculum in terms of applying the required principles of healthcare ethics. It is recommended to use pilot scales in other educational environments.