ارزیابی و اولویت بندی ریسک‌های انتقال آب بین حوضه‌ای با استفاده از روش ahp و copras (مطالعه‌‌ موردی: دز به قمرود)

استان قم با توجه به قرارگیری در مرکز کشور، افزایش جمعیت و دارا بودن اقلیم خشک و نیمه خشک با چالش کم آبی مواجه است. برای حل این مشکل طرح انتقال آب بین حوضه‌‌ای از سرشاخه‌های دز به قمرود اجرا گردید. هدف از این پژوهش ارزیابی و اولویت بندی ریسک‌های انتقال آب بین حوضه‌ای در منطقه دز به قمرود می‌باشد. بدین منظور در ابتدا به شناسایی معیارها و زیرمعیارها با استفاده از مطالعه منابع و پیشینه تحقیق پرداخته شد که در مجموع 4 معیار شامل ریسک‌های فنی و سختی اجرا، مشکلات سیاسی و اجتماعی، مشکلات محیط‌زیستی و هزینه هر متر مکعب آب و 23 زیرمعیار بر اساس استانداردهای یونسکو انتخاب گردید. برای وزن‌دهی به معیارها و زیر معیارها از روش سلسله مراتبی (ahp)، دیمتل، آنتروپی شانون و سلسله مراتبی فازی استفاده گردید و برای رتبه‌بندی این معیارها به دلیل کمبود داده برای زیرمعیارها و به علت کیفی بودن، معیارها و زیرمعیارها به جز قیمت تمام شده هر مترمکعب، فرآیند غیر سلسله مراتبی تکنیک copras انتخاب گردید. برای وزن‌دهی معیارها و زیر معیارها از نظرات 30 کارشناس استفاده گردید و از آنها خواسته شد که تنها وزن معیارهای عمومی را با در نظر گرفتن معیارهای کوچک و تاثیر آنها بر معیارهای اصلی امتیاز دهند. نتایج نشان داد با استفاده از روش کوپراس تخریب محیط‌زیست در حین احداث خط لوله و تونل رتبه اول، مشکلات زمین‌شناسی و آب‌بندی مخزن رتبه دوم، خطرات تخصیص تقاضای آب منابع انتقال آب در برخی مناطق رتبه سوم را دارا می‌باشند.

valuation and prioritization of inter- basin water transfer risks using ahp and copras method (case study: dez to qomroud)

due to its location in the center of the country, increasing population and having a dry and semi-arid climate, qom province is facing the challenge of water scarcity. to solve this problem, the water transfer project between the basins from dez to qomroud tributaries was implemented. the purpose of this research is to evaluate and prioritize the risks of inter-basin water transfer in dez to qamroud region. for this purpose, at first, the criteria and sub-criteria were identified by studying the sources and background of the research. in total, 4 criteria including technical risks and difficulty of implementation, political and social problems, environmental problems and the cost of each cubic meter of water and 23 sub-criteria were selected based on unesco standards. for weighting the criteria and sub-criteria, hierarchical method (ahp), dimtel, shannon entropy and fuzzy hierarchy were used and to rank these criteria due to the lack of data for the sub-criteria and due to their quality, the criteria and sub-criteria except for the price each cubic meter was selected by the non-hierarchical process of the copras technique. the opinions of 30 experts were used to weight the criteria and sub-criteria and they were asked to rate only the weight of the general criteria by considering the small criteria and their impact on the main criteria. during the construction of the pipeline and tunnel, geological problems and sealing of the tank rank second, the risks of allocating water demand, water transmission sources in some areas have the third rank.