ارزیابی مساحت کل جنگل‌های مانگرو و نحوۀ گسترش آن‌ها در سواحل جنوبی ایران

جنگل‌های مانگرو از ارزشمندترین زیست‌بوم‌های گیاهی سواحل در نواحی حاره‌ای هستند در که در سواحل کم انرژی و کم شیب با میزان جزرومد زیاد می‌رویند. این جنگل‌ها خدمات بسیار زیاد برای نواحی ساحلی و دریایی پیرامون خود دارند. این نواحی زیستگاه بسیاری از ماهیان، پرندگان و پستانداران را مهیا می‌کنند، جلوی امواج شدید ورودی به ساحل را می‌گیرند و از همه مهم‌تر به دلیل ذخیرۀ کربن در درختان و خاک خود جلوی افزایش غلظت گازهای گلخانه‌ای و گرمایش جهانی را می‌گیرند. در این مطالعه برای اولین بار با استفاده از تصاویر با قدرت تفکیکی مکانی بالا، مساحت تمامی جنگل‌های مانگرو ایران با دقت زیاد محاسبه گردید. بر این اساس مساحت کل جنگل‌های ایران در امتداد چهار استان ساحلی 132 کیلومتر مربع محاسبه گردید که 92 درصد آن در امتداد سواحل استان هرمزگان جای گرفته‌اند. مطالعات نشان می‌دهد سواحل کم شیب شرق و مرکز تنگه هرمز مناسب‌ترین محیط را برای رشد این جنگل‌ها فراهم می‌کند. خور خوران با 88.3 کیلومتر مربع، 67 درصد جنگل‌های کشور را در خود جای‌داده است. جنگل‌های مانگرو رود گز (10.4 کیلومتر مربع)، کولغان (5.8 کیلومتر مربع)، جاسک (5.6 کیلومتر مربع) و گواتر (4.5 کیلومتر مربع) با اختلاف زیاد در رده‌های بعدی جای دارند. متاسفانه دخالت‌های انسانی موجب گردیده در پنجاه سال گذشته تقریبا یک‌سوم جنگل‌های مانگرو جهان از میان برود. در کشور ما اگرچه روند تغییرات جنگل‌های مانگرو در قرن گذشته افزایشی بوده اما مطالعات دقیق‌تر نشان می‌دهد این روند طی یکی دو دهۀ گذشته متوقف‌شده و در برخی نقاط رو به کاهشی شدن گذارده است.

assessment of the total area and distribution of mangrove forests on the southern coasts of iran

mangroves are one of the most valuable coastal ecosystems in tropical regions, which grow on low energy gentle slope coasts with a relatively high tidal action. these forests offer many services for the adjacent coastal and marine ecosystems. mangroves provide habitats for many fish, birds and mammals, prevent entering strong waves to the coast and, most importantly, prevent increased greenhouse gas concentrations and global warming due to carbon storage in soil and trees. in this study, for the first time, the area of all mangrove forests in iran was calculated using high spatial resolution satellite images. data suggest the total area of iranian mangroves along four coastal provinces is 132 km2, 92% of which are located in hormozgan province. studies show that the low-sloping coasts of the east and center of the strait of hormuz provide the most suitable environment for the growth of these forests. khuran estuary (88.3 km2), comprises 67% of the country’s mangroves. the mangroves of gaz river (10.4 km2), kulaghan (5.8 km2), jask (5.6 km2) and govatr (4.5 km2) by far are in the following orders. unfortunately, in the last fifty years, human intervention has caused almost one-third of the world’s mangrove forests to disappear. although during the last century, the area of iranian mangroves has shown an increasing trend more detailed studies show that this trend has stopped during the last one or two decades and has started to decrease in some areas.