درآمدی برنمایه‌‌های پایداری گردشگری و ظرفیت برد گردشگری

در عصر حاضر گردشگری به طور اعم و پایداری گردشگری به طور اخص در مناطق بازدیدی، به یکی از مهمترین مباحث در محافل علمی جهان تبدیل شده است. ارزیابی وضعیت کنونی و نحوه پیشرفت به سوی پایداری گردشگری، دامنه موضوع را به ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، محیط و نهادی می‌‌کشاند. بدیهی است رسیدن به پایداری گردشگری در ابعاد مختلف آن مستلزم وجود سنجه‌‌ها، نمایه‌‌ها و الگوهای صحیح جهانی گردشگری در جهت ارزیابی وضعیت آن است. در این مقاله تلاش شده است یک چارچوب الگویی منسجم از نمایه‌های گردشگری پایدار ارایه گردد، تا ضمن توانمندسازی از جهت اندازه‌‌گیری پایداری در هر سه سطح محیط زیستی، اقتصادی و اجتماعی، به آسانی قابل فهم و از نظر فنی و اقتصادی قابل سنجش باشد. همچنین به کمک این چارچوب الگویی، علاوه بر شناخت ارتباط بین گردشگری و محیط طبیعی، عملیات پایش اقدامات مدیریتی نیز ممکن می‌‌شود. در راستای این هدف، نخست تاثیرات احتمالی گردشگری در پنج منبع متفاوت تفرجی (مناطق تاریخی، مناطق کوهستانی، نواحی نادر، مناطق حفاظت شده، جزایر و نواحی ساحلی) مشخص شد و سپس چارچوبی از 153 نمایه (فیزیکی اکولوژیکی؛ اجتماعی مردم شناختی؛ اقتصادی سیاسی) به تفکیک 46 نمایه سنجش پایداری، 77 نمایه سنجش گردشگری پایدار و 30 نمایه سنجش ظرفیت برد گردشگری متناسب با مقوله سنجش پایداری معرفی شد. استفاده بهینه از این نمایه‌‌ها در زمینه توسعه پایدار گردشگری و راهبردهای آن می‌‌تواند نقش مهمی در تحقق این هدف داشته باشد.

Introduction of Sustainable Tourism and Carrying Capacity Indicators

In the present age, tourism in general and tourism sustainability in particular have become important issues in the relevant scientific arenas. The economic, social, cultural, environmental and institutional subjects have come to the scene for evaluating the current situation and for realizing sustainable tourism development. It is obvious that achieving tourism sustainability in its various dimensions requires the existence of appropriate global measures, indicators and standards for evaluating tourism condition. In this paper we have endeavored to present an integrated framework of sustainable tourism indicators for measuring sustainability in environmental, economic and social aspects such that it is easy to understand, and technically and economically measurable. The framework provides an understanding of the relationship between tourism and the natural environment and is able to monitor management actions. To this end, the potential impacts of tourism were expressed in five different recreational resources (historical sites, mountainous regions, unique areas, protected areas, islands and coastal areas) and then a framework of 153 indicators (physicalecological, sociomorphological, economicpolitical), was divided into 46 indicators of sustainability, 77 sustainable tourism and 30 tourism capacity indicators in accordance with sustainability measurement. The optimal use of these indicators can be important in achieving sustainable tourism development.