مدیریت و طبقه بندی پسماندهای پالایشگاه نفت شیراز بر اساس کنوانسیون بازل

یکی از مهم‌‌ترین مسایل قرن بیست و یکم معضل‌‌های محیط‌زیستی ناشی از فعالیت بشری به ویژه بخش صنعت می‌‌باشد. در بخش صنعت یکی از مهم‌‌ترین عوامل بروز این معضلات پسماندهای ناشی از عملیات تولید است. که پالایشگاه مورد مطالعه از این قاعده مستثنی نمی‌‌باشد. هدف از این تحقیق، شناسایی و طبقه‌‌بندی پسماندهای تولیدی و ارایه راهکار جهت بهبود روند مدیریت پسماند است. این مطالعه به صورت میدانی در پالایشگاه شیراز صورت گرفته است. پس از بررسی فرایند تولید و منابع تولید پسماند، نوع و تناژ پسماندهای تولیدی شناسایی و اندازه‌‌گیری شد. سپس طبقه بندی پسماندها طبق کنوانسیون بازل انجام شد و به هر یک از پسماندها کدهای ویژه‌‌ای اختصاص داده شد. نتایج مطالعه نشان داد که بیشترین مقدار پسماند تولیدی در پالایشگاه شیراز، مایعات نفتی و ورق فلزی است و نیز پسماندهای فرایندی 77% از کل پسماندهای تولیدی را تشکیل می‌‌دهند. بر اساس کنوانسیون بازل 66% از پسماندهای تولیدی در پالایشگاه جزو پسماندهای خطرناک محسوب می‌‌شوند. در نهایت بحث مدیریت پسماند در سطح واحدهای صنعتی پالایشگاه نیز ضمن اشاره به نواقص مشاهده شده، راهکارهای مدیریتی جهت کاهش تولید پسماندها و برنامه‌‌های آموزشی مناسب برای نیروی انسانی تشریح شد.

Management and Classifying Wastes in Shiraz Oil Refinery Based on Basel Convention

One of the most important issues of the twentyfirst century is environmental problems caused by human activity, especially industrial sector. One of the main causes of these problems in the industrial sector is waste resulting from production operations and the studied refinery is no exception. The aim of this study was to identify, classify and determine the amount of produced waste. This study was implemented as a field study in Shiraz Refinery. Type and tonnage of the wastes were identified and measured after reviewing of production processes and sources of waste generation. Then classification of wastes was carried out according to the Basel Convention and special codes were assigned to each of the wastes. The results showed the highest amount of waste produced are petroleum liquid and metal sheets in Shiraz Refinery. Also 77% of total waste productions are process wastes. Based on the Basel Convention, 66% of wastes produced in the refinery are considered as hazardous. Finally, referring to the defects observed in the refinery waste management, we offered solutions to reduce waste production and described staff training programs.