مروری بر روند تحول شاخص‌های ارزیابی توسعه پایدار و عملکرد محیطی کشورها و جایگاه ایران در دنیا

بررسی‌‌ روند بهره‌‌برداری از منابع و افزایش آلودگی در سطح جهان مبین فراتر رفتن فعالیت‌‌های بشر از ظرفیت قابل تحمل کره زمین است. برگزاری اجلاس‌‌ها و نشست های فراوان در سطوح بین‌‌المللی و منطقه‌‌ای در خصوص محیط‌زیست در سطح جهان به خوبی نگرانی جامعه جهانی را در این خصوص آشکار می‌‌کند. به همین دلیل نیز تلاش کشورهای مختلف جهان و عملکرد آنان، برای حفاظت از محیط‌زیست به عنوان یکی از مهم ترین اقدام ها در سطح جهان مورد توجه قرار گرفته است. از این رو ، طی سال‌‌های گذشته تلاش‌‌های زیادی جهت ارزیابی عملکرد محیط‌زیستی کشورها صورت گرفته است که از مهم‌‌ترین آن‌‌ها می‌‌توان به شاخص پایداری محیط‌زیست و شاخص عملکرد محیطی اشاره کرد که در حال حاضر به عنوان یکی از مهم‌‌ترین معیارها و ملاک‌‌های بررسی عملکرد محیط‌زیستی کشورها در جهان مطرح شده است. هدف ار تحقیق حاضر شناخت روند تحول شاخص‌‌های توسعه پایدار و چگونگی وضعیت ایران در گزارش‌‌های مزبور است. روش تحقیق، بررسی گزارش‌‌ها و اسناد سازمان‌‌ها و مجامع بین‌‌المللی مرتبط با موضوع بوده است. مطالعات نشان دادند که ایران بر اساس گزارش شاخص پایداری محیط‌‌زیست در سال 2002 از میان 142 کشور با کسب امتیاز 44.5، رتبه 104 را به خود اختصاص داده و در سال 2005 در میان 146 کشور امتیاز 39.8 و رتبه 132 را کسب کرده است. بر اساس آخرین گزارش، ایران در سال 2016 با امتیاز 66.3 در رتبه 105 میان 180 کشور قرار گرفت که نسبت به سال 2014 دارای عملکرد ضعیف‌‌تری بوده است.

A Review of the Evolution of Sustainable Development Indices and Environmental Performance of the Countries with a Focus on Iran

Survey of the utilization of resources and increased pollution in the world clearly shows that human activities have gone beyond the Earth’s carrying capacity. This is why we see nowadays huge efforts taken by the international communities to protect the environment as the most important aspect of life on earth. Over the past years efforts have been taken to offer standard indices for environmental sustainability and performance assessment and to evaluate the environmental performance of the countries around the globe. The aim of this study was to provide an understanding of the evolution of sustainable development indices and how Iran performs in this regard. The method was to refer to documents on environmental performace issued by the relevant international organizations. According to the results, in the year 2002, Iran’s score on environmental sustainability indices was 44.5 putting Iran in the rank 104 among 142 countries while this has decreased to 39.8 in the year 2005 ranking Iran at 132 among 146 countries. According to the latest report in 2016, Iran with a score of 66.3 was ranked 105 among 180 countries showing more degredation of the environment compared to the year 2014.