ارزیابی توان منطقه حفاظت شده میش داغ برای کاربری گردشگری با روش‌های promettee, ahp, anp در محیط gis

گردشگری صنعتی بزرگ و یکی از پویاترین بخش‌های اقتصاد یک کشور محسوب می‌شود‌. امروزه، گردشگری در دنیا یکی از مهم‌ترین ابزار دولت‌ها برای معرفی فرهنگ به سایر ملت‌ها است. در این پژوهش، پس از شناسایی شاخص‌ها برای تعیین توان کاربری گردشگری و نرمال‌سازی آن ها، اقدام به ‌اولویت‌بندی شاخص‌ها شد. روش‌های علمی استفاده شده در این پژوهشpromethee‌ به همراه روش ahp و روش anp برای وزن دهی به شاخص‌ها در ‌نرم‌افزار expert choice و super decision بوده است. هر یک از روش‌ها با توجه به رویکرد خود رتبه بندی متفاوتی را ‌ارایه دادند و در نهایت با واردکردن نتایج و روی هم‌گذاری نقشه‌ها در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی (gis)‌، نقشه نهایی توان گردشگری منطقه تهیه شد. نتایج این مطالعه نشان داد که در روش promethee‌، شاخص شیب در اولویت اول‌، شاخص ارتفاع در اولویت دوم‌، جهت جغرافیایی در اولویت سوم‌ بود در حالی که در روشanp شاخص شیب در اولویت اول‌، شاخص پوشش گیاهی در اولویت دوم‌ و شاخص جهت جغرافیایی در اولویت سوم بود. نتایج وزن‌دهی شاخص‌ها به روش ahp نشان داد که بیشترین وزن را شیب‌ و سپس تراکم پوشش گیاهی به خود اختصاص می‌دهند. برای گردشگری گسترده درحدود 98 درصد از منطقه دارای توان بسیار مطلوب‌ و 2 درصد از منطقه دارای توان مطلوب‌ است حال آنکه برای گردشگری متمرکز 62 درصد از منطقه دارای توان بسیار مطلوب‌، 37 درصد از منطقه دارای توان مطلوب و 1 درصد دارای توان نامطلوب است. نتایج حاصل از مطالعه صورت گرفته حاکی از آن است که این محدوده دارای توان بالقوه برای توسعه گردشگری است و می‌توان از طریق برنامه‌ریزی منطقی در راستای گردشگری پایدار‌، امکان توسعه هر چه بیشتر گردشگری منطقه را فراهم نمود.

Capability Assessment of Mishdagh Protected Area for Ecotourism using PROMETHEE and ANP in GIS Environment

Tourism is a large industry and one of the most dynamic sectors of the economy of every country. Today, tourism also provides an efficient tool to governments for introducing culture of the destinations to other nations. In this study, we identified criteria for tourism and then normalized and prioritized those criteria using PROMETHEE, AHP and ANP methods in Expert Choice and Super Decision software. Each one of the methods provided different ranking based on the nature of their approach. We generated maps of the criteria and overlaid them in GIS for tourism capability assessment. Results of this study indicated that the PROMETHEE method ranked slope as the first, elevation as the second and aspect as the third criterion. The AHP weighting method ranked slope as the first and vegetation density as the second factor, while the ANP ranked slope as the first, vegetation density as the second and aspect as the third. For extensive tourism, 98% of the area has very high capability and 2 % has high capability. For intensive tourism, 62 % of the area has very high capability, 37 % has high capability and the rest 1% has no capability. Our results indicate the high capability of the area for tourism and its potential can best be realized through appropriate planning.