تلفیق داده های زمین شناسی، کانی سازی، ژئوشیمی و مغناطیس سنجی در کانسار آهن آپاتیت دار ده زمان، استان خراسان رضوی

کانسار آهن ده زمان در جنوب‌غربی استان خراسان رضوی و در شمال‌شرقی زون زمین‌ساختی کاشمر کرمان واقع شده است. زمین شناسی منطقه شامل واحدهای رسوبی آتشفشانی دگرگون‌شده و توده های نفوذی گرانیتی به سن پرکامبرین بالایی کامبرین زیرین است. کانه‌زایی آهن آپاتیت دار به شکل رگه های مگنتیت± اسپکیولاریت در بخش مرکزی و مگنتیت- اسپکیولاریت در بخش شرقی در سنگ میزبان متاریولیت تا متاریوداسیت تشکیل شده است. کانی های اولیه شامل مگنتیت، اسپکیولاریت، آپاتیت و جزیی کالکوپیریت و کانی‌های ثانویه مالاکیت و هماتیت است. کلریتی شدن، کربناتی شدن، سیلیسی شدن و بیوتیتی شدن مهمترین آلتراسیون های همراه با رگه ها هستند. عیار آهن بین 56 تا 67 درصد و مقدار feo بین 29/0 تا 13/20 درصد متغیر است. مقدار feo رابطه معکوس با اسپکیولاریت در کانسنگ دارد. همچنین مقادیر قابل توجه عناصر نادر خاکی به‌ویژه عناصر lree در کانسنگ دیده می شود؛ به‌طوری‌که مقدار کل عناصر نادر خاکی اغلب بیش از 100 گرم در تن بوده و به 4827 گرم در تن نیز می رسد. سنگ میزبان، کانی شناسی، ساخت و بافت، آلتراسیون و ژئوشیمی این بخش از کانسار ده زمان شبیه به ذخایر آهن نوع کایروناست.اختلاف قابل توجه پذیرفتاری مغناطیسی رگه های آهن آپاتیت دار ( si510×5000 تا si310×2000) و سنگ میزبان آتشفشانی (صفر تا si 510× 70) باعث شده است تا روش مغناطیس سنجی و تلفیق آن با داده های زمین شناسی و کانی سازی بهترین روش برای اکتشاف آهن و عناصر نادر خاکی همراه با آن در منطقه باشد. تغییرات شدت کل میدان مغناطیسی در بخش مرکزی و شرقی به‌ترتیب 8981 گاما و 15592 گاماست. نقشه rtp قسمت شرقی نشان دهنده وجود ناهنجاری با روند تقریباً شمالی جنوبی است که گسترش عرضی آن در عمق به بیش از 20 متر می رسد. نقشه های فراسو می رساند که عمق منبع ایجاد‌کننده ناهنجاری (کانی‌سازی مکنتیت) تا بیش از 50 متر ادامه دارد. در مرکز این زون به‌دلیل افزایش میزان اسپکیولاریت در رگه ها، ناهنجاری مغناطیسی پاسخ مناسبی ندارد. بر پایه ناهنجاری‌های مغناطیسی، زمین‌شناسی، کانی‌سازی و شیب رگه ها در سطح تعداد 4 نقطه حفاری برای بخش شرقی پیشنهاد شد. ناهنجاری مغناطیسی در پنجره مرکزی دارای روند شرقی غربی با عرض کم (حدود 25 متر) است و انطباق خوبی با رخنمون‌های سطحی دارد. عمق کانی زایی بخش شرقی این زون تا بیش از 50 متر ادامه دارد. حرکت گسل‌های راست‌گرد در قسمت میانی این منطقه باعث نبود کانه زایی و نبود پیوستگی ناهنجاری مغناطیسی شده است. بر پایه ناهنجاری های مغناطیسی و شیب رگه ها در سطح، دو نقطه حفاری برای بخش مرکزی پیشنهاد شد.